Οι Σερλόκιαν απέναντι στο σπουδαιότερο μυστήριο

Ενδεχομένως να μην γνωστό σε όλους ποιοι είναι οι «Σερλόκιαν» του τίτλου. Πρόκειται για τους απανταχού της γης θιασώτες του σπουδαίου Σέρλοκ Χολμς και κατ’ επέκταση του δημιουργού του, Arthur Conan Doyle. Μελέτες, συνέδρια, λέσχες, περιοδικά, οτιδήποτε περιστρέφεται γύρω από τον Σέρλοκ. Όμως, όπως αναφέρει ο συγγραφέας στο σημείωμά του στο τέλος του βιβλίου, μετά τον θάνατο του Doyle μια συλλογή γραπτών χάθηκε και για χρόνια αποτελούσε το Ιερό Δισκοπότηρο για κάθε οπαδό του Σέρλοκ.

Τον Δεκέμβριο του 1893 ο Doyle αποφασίζει να σκοτώσει τον Σέρλοκ στους καταρράκτες του Ράιχενμπαχ. Το κοινό εμβρόντητο αρνείται πεισματικά να αποδεχθεί τον θάνατο του Σέρλοκ και οργανώνονται διαμαρτυρίες έξω από το σπίτι του Doyle. Έκτοτε όπου κι αν πηγαίνει ο Doyle βρίσκει συνεχώς μπροστά του ανθρώπους που ρωτούν γιατί σκότωσε τον Σέρλοκ και αν σκέφτεται να τον επαναφέρει στη ζωή. Ο Doyle εκνευρισμένος από την ένταση και την έκταση που έχει πάρει ο θάνατος του Χολμς δεν αντιδρά. Ελπίζει ότι το φαινόμενο θα καταλαγιάσει. Οκτώ χρόνια αργότερα ο Doyle αποφασίζει να επαναφέρει τον Χολμς σε μια νέα περιπέτεια. Τι μεσολάβησε αυτά τα οκτώ χρόνια και γιατί ο Doyle αποφάσισε τότε να φέρει ξανά τον Χολμς στη ζωή;

Παραπάνω από έναν αιώνα αργότερα, ο νεαρός Χάρολντ Γουάιτ γίνεται δεκτός στη λέσχη του Στρατού των Ατάκτων της Οδού Μπέικερ, της μεγαλύτερης λέσχης αναγνωστών των ιστοριών του Σέρλοκ Χολμς. Ο ίδιος γνωρίζει τα πάντα για τη ζωή τόσο του λογοτεχνικού ήρωα, όσο και του δημιουργού του. Στο ίδιο συνέδριο θα γίνει μια σημαντική αποκάλυψη: ένα από τα ιστορικότερα στελέχη της λέσχης, ο Άλεξ Κέιλ, θα αποκαλύψει στοιχεία για το χαμένο ημερολόγιο του Doyle. Όμως ο Κέιλ βρίσκεται νεκρός στο δωμάτιο του ξενοδοχείου όπου διαμένει. Το μόνο στοιχείο που έχει αφήσει είναι η λέξη «στοιχειώδες». Ο Χάρολντ με τη βοήθεια της Σάρα, μιας δημοσιογράφου που βρισκόταν στο ξενοδοχείο για να καλύψει το συνέδριο, θα αναζητήσουν περισσότερα στοιχεία για τον φόνο του Κέιλ και για το τι κρύβεται πίσω από την κλοπή του ημερολογίου. Στον δρόμο τους θα μπλεχτεί και ο Σεμπάστιαν, απόγονος του Doyle. Με περίεργες φιγούρες να βρίσκονται στο κατόπι τους, ο Χάρολντ και η Σάρα ξεκινούν έναν αγώνα δρόμου για να βρουν ποιος κρύβεται πίσω από τη δολοφονία του Κέιλ και την κλοπή του ημερολογίου.

Οι θεματικοί άξονες του βιβλίου είναι δύο: μία ιστορία στο παρελθόν με πρωταγωνιστή τον Doyle, όπου θα γίνει ο ίδιος επιθεωρητής για να διαλευκάνει μια σειρά φόνων και η άλλη στο 2010 όπου ο Χάρολντ αναζητά το χαμένο ημερολόγιο και τον δολοφόνο του Κέιλ. Η αφήγηση γίνεται σε τρίτο πρόσωπο και στους δύο άξονες. Ο συγγραφέας χειρίζεται άρτια και τις δύο εποχές, αλλά και τους χαρακτήρες που τις πλαισιώνουν. Το κείμενο χωρίζεται σε κεφάλαια, που το καθένα φέρει στην αρχή σύντομες προτάσεις από τις ιστορίες του Χολμς ή από τα ημερολόγια του Doyle.

Γεγονός είναι ότι ο Moore επικεντρώνεται περισσότερο στα στοιχεία που αφορούν τον Χολμς και τον Doyle και λιγότερο στην αστυνομική υφή του μυθιστορήματος χωρίς, όμως, να σκοντάφτει ο αναγνώστης. Σημαντικό, επίσης, στοιχείο είναι ότι πολλά απ’ όσα αναφέρει ο συγγραφέας στην πλοκή αποτελούν αληθινά γεγονότα, με μικρές παρεκκλίσεις, παρουσιάζοντας στο ευρύ κοινό στοιχεία για τον Χολμς, τον Doyle, τις λέσχες φανατικών οπαδών. Και αυτό, πέρα από την πλοκή, είναι το καλύτερο στοιχείο του βιβλίου για όσους γνωρίζουν κάποια πράγματα ή για εκείνους που δεν έχουν αφεθεί ακόμη στην αστυνομική φαντασία του Doyle.