Η ζωή και τίποτα άλλο…

Είναι μάλλον δύσκολο να κλείσει κανείς ένα μυθιστόρημα με πρωταγωνιστή έναν μονόφθαλμο, ηλικιωμένο και εντελώς αποτυχημένο ζωγράφο και στα χείλη του να μείνει ένα ζεστό χαμόγελο – απρόσμενο, όπως η ξαφνική λιακάδα στην καρδιά του χειμώνα. Ο αρμενικής καταγωγής Kurt Vonnegut (συγγραφέας επίσης του ”Σφαγείου Νο. 5”) είναι, όμως, μεγάλος λογοτέχνης και το επιτυγχάνει με τόση δύναμη και ταλέντο, ώστε ο αναγνώστης πραγματικά αισθάνεται την επιθυμία να διαβάσει το κείμενο και δεύτερη φορά. Και για πόσα βιβλία μπορείτε να πείτε κάτι τέτοιο;

Ο εβδομηντάχρονος βετεράνος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, πρώην ζωγράφος και νυν συλλέκτης έργων τέχνης, Ράμπο Καραμπεκιάν, έχει μάλλον αποτύχει σε όλα στη ζωή του. Χάρη στην περιουσία που κληρονόμησε από τη δεύτερη σύζυγό του, ζει απομονωμένος σε ένα παραθαλάσσιο ερημικό σπίτι που έχει μετατρέψει σχεδόν σε μουσείο μοντέρνας τέχνης και περιμένει το τέλος. Αντ’ αυτού, εισβάλλει στη ζωή και στο σπίτι του και μάλιστα με το έτσι θέλω, η επιτυχημένη συγγραφέας Κίρκη Μπέρμαν. Και όχι μόνο τον αναγκάζει να γράψει την αυτοβιογραφία του ως ένα είδος ψυχολογικού ξεκαθαρίσματος των λογαριασμών του με τον κόσμο, αλλά τον πολιορκεί συνεχώς, προκειμένου να της ανοίξει την αποθήκη στην άκρη του κτήματος – εκεί όπου κρύβει το τελευταίο μυστικό του. Το αν θα τα καταφέρει να εισχωρήσει στην ”κιβωτό” του και το τι τελικά κρύβεται μέσα της, είναι μόνο η αφορμή για ένα απολαυστικό λογοτεχνικό ταξίδι…

Έξυπνο χιούμορ και πικρή ειρωνεία, συγγραφική μαστοριά και γνήσιο συναίσθημα, ιστορική μνήμη και σαφής πολιτική τοποθέτηση και επιπλέον μια γερή δόση μοντέρνας τέχνης, με πυρήνα το κίνημα του Αφηρημένου Εξπρεσιονισμού (με τους Πόλοκ, Ρόθκο και άλλους ζωγράφους να κατοικούν στις σελίδες του βιβλίου): αυτά είναι τα συστατικά του μυθιστορήματος, που από τους κριτικούς χαρακτηρίζεται ως το καλύτερο του συγγραφέα. Πάνω από όλα, όμως, ο Vonnegut προτείνει μια στάση ζωής: να ζήσεις με τέτοιο τρόπο ώστε όταν τα φώτα αρχίζουν να χαμηλώνουν να μπορείς να αφηγηθείς μία τουλάχιστον ιστορία, η οποία αποδεικνύει ότι άξιζες το χρόνο που σου δόθηκε πάνω στη γη…