Ό,τι που θέλω να αναστήσω είναι η άταφη σιωπή

Η πρώτη μου γνωριμία με την ποιητική του Ευάγγελου Ρήγα έγινε με την δεύτερη προσωπική συλλογή του και στάθηκα σε δύο σημεία που κατά την εκτίμησή μου αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της στον «Κωπηλάτη του Καιρού». Το πρώτο είναι από το βιογραφικό του και έγινε και ο τίτλος αυτής της παρουσίασης: «Ό,τι που θέλω να αναστήσω είναι η άταφη σιωπή» και το δεύτερο ο στίχος «Για μένα / Εσύ χρεώθηκες τη βρώμικη δουλειά σαν τον Χριστό», που ο ποιητής απευθύνει στον Ποιητή («Συγχώρα με»).

Κάθε ποιητική έχει τα δικά της υλικά, τη δική της αισθητική, το δικό της περιεχόμενο. Τη δική του ο Ευάγγελος Ρήγας τη χτίζει με σύμβολα, επιλεγμένα είτε συνειδητά δουλεύοντας το υλικό του είτε προερχόμενα από το υποσυνείδητο: η σιωπή, το αίμα, το νερό σε διάφορες μορφές, κυρίως η θάλασσα και το ταξίδι σε αυτήν, ο διάπλους. Ο έρωτας επίσης κυριαρχεί, περισσότερο ως νοσταλγία και ως απουσία, από εκείνες τις απουσίες όμως που είναι απτές, σχεδόν σωματοποιημένες.

Ήδη από το άνοιγμα του βιβλίου, γίνεται λόγος για μία σιωπή στοιχειωμένη αφού έμεινε άταφη, επειδή περιέχει εκείνα που δεν ειπώθηκαν άρα δεν μπορεί να βρει ανάπαυση. Η σιωπή αυτή στην οποία συνεχώς επανέρχεται στους στίχους του, είναι επίσης σχεδόν υλοποιημένη, σαν βαρύ πέπλο που πέφτει στην καρδιά, σε όλες τις εκδηλώσεις της ζωής: τις καταπίνει μέσα της, σαν κουκούλι που κλείνει όχι την κάμπια, αλλά την πεταλούδα. Ο συνδυασμός της σιωπής με το αίμα, δείχνει πόσο είναι επώδυνη είναι η φύση της. Το αίμα όμως είναι όχι μόνο πόνος, αλλά και τίμημα που πληρώνεις για να είσαι ζωντανός. Το αίμα είναι το αντίδοτο της σιωπής στην ποίηση του Ευάγγελου Ρήγα.

Και εδώ έρχεται ο κλήρος του ποιητή, η «βρώμικη δουλειά»: είναι εκείνος που προσπαθεί να δώσει διέξοδο στις φωνές τις εγκλωβισμένες μέσα στο κουκούλι της σιωπής, να τις ελευθερώσει δια της ποίησής του από τη σιωπή την προσωπική, τη συναισθηματική αλλά και την κοινωνική. Και πράγματι, αν κοιτάξουμε μέσα και γύρω μας, παρά τον θόρυβο και τη φασαρία και τις φωνές και τις φωνασκίες, η  σιωπή για εκείνα που πραγματικά έχουν σημασία, απλώνεται σαν επιδημία και καλύπτει τα πάντα.

Και ο έρωτας, όπως τον συναντάμε στους στίχους του, ας είναι μακρινός, δύσκολος, απών, είναι αυτός που κρατά την καρδιά ζωντανή, σαν τη φιάλη οξυγόνου για εκείνον που δεν μπορεί να ανασάνει. Ακόμα και ο ίσκιος του έρωτα, η ανάμνησή του, είναι κάτι πολύ περισσότερο, και πολύ ανώτερο, και πολύ ισχυρότερο ως ζωτική δύναμη, από μία άδεια καρδιά. Διότι «Κόλαση είναι η άδεια καρδιά», για να θυμηθούμε τον Χαλίλ Γκιμπράν. Εξ ου και ο ποιητής στην παρούσα συλλογή είναι αγκιστρωμένος στον έρωτα, όπως ο ναυαγός σε μία σανίδα σωτηρίας. Και είναι πλήρης γιατί η καρδιά του δεν είναι άδεια.

Η ποίηση του Ευάγγελου Ρήγα είναι εσωτερική, χαμηλών τόνων, εξομολογητική. Αυτό που προσωπικά κρατώ, στην πρώτη μου ανάγνωση, και μία πρώτη ανάγνωση σίγουρα ποτέ δεν αρκεί για την ποίηση, είναι η αυθεντικότητα της φωνής: ποίηση από καρδιάς, από έναν άνθρωπο που είναι μέσα στη ζωή, για εκείνους που επίσης είναι μέσα στη ζωή. Ποίηση πραγματική, ας ακούγεται οξύμωρο, με ρίζες αλλά και ορίζοντες…

Για το κλείσιμο αυτής της παρουσίασης, ένα από τα ποιήματα της συλλογής το οποίο ξεχώρισα:

Κομμένα σχοινιά

Προσπαθείς να δέσεις τα λόγια σου σφιχτά

το ένα δίπλα στο άλλο

να γίνεις πιστευτός

Μα είναι τόσο λεπτό το σχοινί της προδοσίας

που σπάζει αμέσως

Έτσι χρησιμοποιείς την αλήθεια

Πολλά κομμένα σχοινιά

πλεγμένα σε ένα