Πορεία του «καθένα» από εμάς

Δρόμος και αναμνήσεις

Ο Φίλιπ Ροθ θεωρείται ένας εκ των σπουδαιοτέρων σύγχρονων Αμερικανών συγγραφέων, πολυβραβευμένος, με βιβλία που έχουν γνωρίσει τεράστια επιτυχία σ’ ολόκληρο τον κόσμο. Στον κινηματογράφο έχει μεταφερθεί το μυθιστόρημά του «ανθρώπινο στίγμα». Βαθιά συνειδητοποιημένος, καταδεικνύει σε κάθε έργο του με τρόπο αμείλικτα ειλικρινή τα προβλήματα και την ηθικοπλαστική μεμβράνη που χαρακτηρίζουν τη σύγχρονη αμερικανική κοινωνία.

Στο συγκεκριμένο βιβλίο καταπιάνεται κυρίως με τον θάνατο, με την αντιμετώπισή του και πώς γίνεται βίωμα και σκέψη στη ζωή του ανθρώπου ανάλογα με την ηλικία. Στέκει παρατηρητής στη ζωή του ήρωά του και αρχίζει την εξιστόρηση της διαδρομής του, μόλις εκείνος πεθαίνει. Διακριτικά ο Ροθ αφηγείται σε τριτοπρόσωπη αφήγηση και σκιαγραφεί τον χαρακτήρα του κεντρικού προσώπου, παραθέτοντας σκόρπιες φράσεις για την ιδιοσυγκρασία του αποθανόντος. Πρόκειται για εκείνα τα ζητήματα που απασχολούν τον καθένα.

Το μυθιστόρημα αυτό δεν σκοπεύει να αιφνιδιάσει τον αναγνώστη με κάτι το απροσδόκητο. Το τέλος είναι γνωστό. Διηγείται ο Ροθ μια συνηθισμένη και ομαλή καθ’ όλα ζωή. Γέννηση, παιδική ηλικία, εφηβεία, νεότητα, αναζήτηση του έρωτα, επαγγελματικός προσανατολισμός, καριέρα, γάμος, παιδιά, διαζύγιο, νέες ερωμένες, ασθένεια, αυτοκριτική. Δεν έχει ανάγκη ο συγγραφέας να εξηγήσει, παρά μόνο επιθυμεί να παρουσιάσει αυτό το μυστήριο που ονομάζεται ανθρώπινη ψυχή. Ο ήρωας δεν είναι αλάνθαστος. Έχει ακολουθήσει μια διαδρομή γεμάτη σφάλματα, αμαρτίες και απιστίες. Παρουσιάζεται ενώπιον του αναγνώστη η πορεία «κάποιου» τυχαίου ανθρώπου για να υμνήσει τη ζωή μέσα από την ολοκλήρωση που επέρχεται με τον θάνατο.

Καθένας χρωστάει στον εαυτό του να αναπνέει και να γεύεται τον αέρα αυθόρμητα, αληθινά, ερωτικά. Τέλος, η μετάφραση του Αχιλλέα Κυριακίδη είναι εξαιρετική για την ανάδειξη της ουσίας του κειμένου.