Μια ψυχοθεραπεία ειπωμένη δύο φορές
Από χρονολογική άποψη, το «Κάθε μέρα λίγο πιο κοντά» είναι το πρώτο λογοτεχνικό βιβλίο του Yalom . Με το βιβλίο αυτό ανοίγει την αφηγηματική του πλευρά για πρώτη φορά στο κοινό. Όταν το εξέδωσε δίδασκε στο Στάνφορντ, έγραφε επιστημονικές εργασίες, άρθρα και βιβλία για την ομαδική ψυχοθεραπεία. Το βιβλίο αυτό δεν αποτελεί μυθοπλασία. Είναι μαρτυρία, η διεξοδική καταγραφή μιας πραγματικής ατομικής ψυχοθεραπείας που έκανε με μια ασθενή του με το ψευδώνυμο Τζίννυ. Το υλικό είναι πρωτογενές και η ιστορία σχηματίζεται σχεδόν μόνη της. Ο ψυχοθεραπευτής μας δίνει τις σημειώσεις του και τις σημειώσεις της Τζίννυ. Γράφουν και οι δυο έπειτα από κάθε συνεδρία. Με ειλικρίνεια και αυθορμητισμό καταγράφει ο καθένας ξεχωριστά τις σκέψεις του μετά από κάθε συνάντησή τους.
Το έργο από μονόλογος του θεραπευτή μετατρέπεται σε διπλή μαρτυρία και σε ταυτόχρονο διάλογο. Αυτό το πρωτότυπο εγχείρημα του Irvin Yalom αποκτά την ακρίβεια ενός επιστημονικού πειράματος. Ο αναγνώστης μπαίνει στη θέση του παρατηρητή, του αξιολογητή του πειράματος, αφού ο θεραπευτής-ερευνητής συμμετέχει ο ίδιος ως αντικείμενο στο πείραμα. Ο Dr Yalom προσπαθεί να βοηθήσει την ασθενή του, η οποία δεν έχει θεραπευτεί μέχρι στιγμής παρ’ όλες τις προσπάθειες άλλων ψυχοθεραπευτών.
Η Τζίννυ Έλκιν είναι μια 33χρονη με ψυχικά προβλήματα αλλά με ταλέντο δημιουργικής γραφής, η οποία μετακομίζει στην Καλιφόρνια, αφού έγινε δεκτή σ’ ένα ετήσιο πρόγραμμα δημιουργικής γραφής από ένα κολέγιο. Ο προηγούμενος ψυχοθεραπευτής της τής προτείνει τον Yalom για να συνεχίσει τη θεραπεία της. Όταν την πρωτοσυνάντησε ο Yalom, αυτό που συνειδητοποίησε ήταν ότι δεν ανήκε στον εαυτό της. Οτιδήποτε πάνω της ήταν αταίριαστο με την ίδια, το περπάτημά της, η φωνή της, το ντύσιμό της. Σε όλη της τη ζωή απέρριπτε τις δικές της ανάγκες και δεν ευχαριστιόταν τίποτε. Δεν είχε κανέναν σεβασμό στον εαυτό της. Αυτό που συνεχώς προσπαθούσε ήταν να ικανοποιήσει τους άλλους. Δήλωνε: «Πρέπει πάντα να προετοιμάζω τον εαυτό μου πριν βρεθώ με άλλους ανθρώπους. Σχεδιάζω από πριν τι θα πω.» Δεν μπορούσε να εκφράσει τα συναισθήματά της. Ο Dr Yalom προσπάθησε να την προσεγγίσει με έναν τρόπο διαφορετικό. Της ζήτησε αντί για χρηματική αμοιβή να γράφει μια ειλικρινή περίληψη για κάθε συνεδρία εμπεριέχοντας μέσα σ’ αυτήν τις σκέψεις της και τα συναισθήματά της μετά από κάθε συνάντησή τους. Οδηγήθηκε σ΄αυτή την λύση καθώς η Τζίννυ δεν μπορούσε να αυτοαποκαλυφθεί σε μια τετ-α-τετ συνεδρία. Αυτό έγινε αποδεκτό από την Τζίννυ με τον όρο να συντάσσει και ο ίδιος χωριστά περιλήψεις των εβδομαδιαίων συναντήσεών τους, με τη συμφωνία να ανταλλάσσουν τα σημειώματά τους κάθε έξι μήνες, ώστε να μην επηρεάζονται από αυτά. Παρακολουθούμε τις καλές και κακές στιγμές των συναντήσεών τους και μας δίνεται η ευκαιρία να διαβάσουμε τις μυστικές σκέψεις των δύο προσώπων. Βαθμιαία το κενό μεταξύ τους μικραίνει. Η Τζίννυ μαθαίνει σιγά σιγά να διεκδικεί τα δικαιώματά της και να εκφράζει τα συναισθήματα της.
Το βιβλίο πετυχαίνει να απεικονίσει την ειλικρινή σχέση ανάμεσα σ’ έναν θεραπευτή και έναν θεραπευόμενο. Μεταφέρει τον αναγνώστη σ΄ένα διαφορετικό κλίμα επικοινωνίας του ασθενή με τον ψυχοθεραπευτή του. Καταγράφονται στιγμιότυπα από το παρασκήνιο, τα οποία μας βοηθούν να εμβαθύνουμε στη διαδικασία της ψυχοθεραπείας και να κατανοήσουμε τον τρόπο διεξαγωγής της.
