Αντικριστοί καθρέπτες

«Ευμενής τις μοίρα επροίκισε την φυλήν μας διά του θείου δώρου της ποιήσεως» Κ. Π. Καβάφης

«Ποιητής είναι εκείνος που πάει πάντα πιο πέρα απ’ ό,τι μπορεί να κάνει» Φερνάντο Πεσσόα

Ο Γιάννης Σουλιώτης είναι Δρ. Πολιτικών Επιστημών, Πρ. Βοηθός Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Νίκαιας στην Γαλλία, Πρ. Πρεσβευτής-Σύμβουλος Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών, με κύριο τομέα δράσης τον αφοπλισμό και τη διεθνή ασφάλεια. Έχει δημοσιεύσει άρθρα και μελέτες σε ελληνικά και γαλλικά επιστημονικά περιοδικά για Διεθνείς Οργανισμούς, Δίκαιο Θάλασσας, Ανθρώπινα Δικαιώματα κ.ά. καθώς επίσης και αρκετά βιβλία.

Στο βιβλίο αυτό παραθέτει αρχικά τα χρονολογικά σημεία της ζωής και του έργου του Πορτογάλου ποιητή Φερνάντο Πεσσόα και του Αλεξανδρινού ποιητή Κ. Π. Καβάφη. Έπειτα κάνει δύο, αντίστοιχα, εισαγωγές στις οποίες παρουσιάζει τις ομοιότητες και τις διαφορές που υπάρχουν στις ζωές και στο έργο των δύο ποιητών. Ο Πεσσόα γεννήθηκε όταν ο Καβάφης ήταν 25 ετών. Μας αναφέρει την πορεία της ζωής τους, τις σπουδές που έκαναν, το οικογενειακό πλαίσιο, τις επιρροές τους, τα πιστεύω τους, την εξωτερική τους εμφάνιση, το χαρακτήρα της ποίησής τους. Η εμφάνισή τους, οι οικογενειακές εμπειρίες τους, ο θάνατός τους, η σεξουαλικότητά τους, τα χαρακτηριστικά της ποίησής τους, όπως η μάσκα, ο άνθρωπος, η ευαισθησία, είναι κάποια από τα κοινά στοιχεία τους. Αντίθετα με τον Καβάφη, ο Πεσσόα είναι πολιτικοποιημένος. Ο Πεσσόα διερωτάται συνεχώς για το τι είναι ζωή, ενώ στο έργο του Καβάφη δεσπόζει το πανανθρώπινο πάθος για τον έρωτα. Το ερώτημα που ανακύπτει είναι: Πώς εξηγείται το φαινόμενο να υπάρχουν τόσες ομοιότητες, συνάφειες και αλληλοσυσχετίσεις στο ποιητικό τους έργο τη στιγμή που ποτέ ο ένας δεν έλαβε γνώση του έργου του άλλου;

Ο Γιάννης Σουλιώτης μετά από αυτή την εισαγωγή στη ζωή και το έργο των δύο ποιητών και τη σύγκρισή τους, παραθέτει τα ποιήματα και τα πεζά του Καβάφη, σπαράγματα κειμένων του Πεσσόα και ποιήματά του, καθώς και ποιήματα τεσσάρων από τους ετερώνυμους του Πεσσόα. Αυτό που κάνει το βιβλίο αυτό ξεχωριστό είναι η μορφή του, καθώς μπορεί να διαβαστεί και από τις δύο πλευρές, η μια ανήκει στον Καβάφη ώς τη μέση και η άλλη στον Πεσσόα, σαν αντικριστοί καθρέπτες, όπως ακριβώς το ποιητικό τους έργο. Ο Γιάννης Σουλιώτης μας βοηθά να μετέχουμε και εμείς σ’ αυτή την ακούσια πνευματική συνεύρεση της ποιητικής σκέψης των δύο αυτών σπουδαίων ποιητών που ο ένας αγνοούσε την ύπαρξη του άλλου.