Οκτώ λόγοι για να φοβάστε το σκοτάδι
Κάποιος νύχτιος επισκέπτης
κρούει τη θύρα τέτοιαν ώρα…
«Το Κοράκι», Ε. Α. Πόε
Τι απέγιναν τα παιδιά που εξαφανίζονται στο σπίτι του υπεράνω πάσης υποψίας Άγγλου τζέντλεμαν; Ποια είναι η τρομακτική φιγούρα που στοιχειώνει μια παλιά γκραβούρα; Και ποιος κατοικεί στο επισήμως ανύπαρκτο δωμάτιο 13 ενός πανδοχείου; Αν η περιέργεια μπορεί να νικήσει το φόβο σας, αναζητήστε τις απαντήσεις στις ”Ιστορίες φαντασμάτων ενός αρχαιοδίφη”: οκτώ κλασικές ιστορίες τρόμου από τον Βρετανό συγγραφέα και ακαδημαϊκό Μόνταγκιου Ρ. Τζέημς (1862-1936) συνθέτουν τη μικρή αυτή συλλογή της Ars Nocturna και προορίζονται να προσφέρουν στους φαν του είδους την ανατριχιαστική απόλαυση της ανάγνωσής τους.
Πατέρας του σύγχρονου english ghost story, ο Μ. Ρ. Τζέημς συνεχίζει τη μακρά αγγλική παράδοση σκοτεινών ιστοριών με φαντάσματα που διψούν για εκδίκηση ή δαιμονικές μορφές που καταδιώκουν τους θνητούς. Η αφηγηματική του τεχνική ακολουθεί τις περισσότερες φορές μια συγκεκριμένη μορφή πλοκής που είναι γνωστή στη λογοτεχνία του Φανταστικού ως Jamesian ghost story: κεντρικός ήρωας είναι συνήθως ένας ερευνητής που ανακαλύπτει ένα παλιό βιβλίο ή αντικείμενο – η χαρά της ανακάλυψης σύντομα μετατρέπεται σε τρόμο, όταν συνειδητοποιεί ότι το εύρημά του αποτελεί την πύλη εισόδου μιας υπερφυσικής παρουσίας στον ανθρώπινο κόσμο.
Τα διηγήματα στις ”Ιστορίες φαντασμάτων ενός αρχαιοδίφη” παραμένουν πιστά στην παραπάνω τεχνική, με εξαίρεση τη ”Φλαμουριά”, καθώς κι ένα από τα καλύτερα της συλλογής, τις ”Χαμένες Καρδιές”, όπου ο συγγραφέας αξιοποιεί με τον καλύτερο τρόπο τις αρχαίες παραδόσεις για τη λατρεία του Μίθρα. Επίσης ξεχώρισα το πραγματικά τρομακτικό ”Δωμάτιο 13” αλλά και την ιστορία του ”Κόμητα Μάγκνους”, με την απόκοσμη, αιμοδιψή μορφή να καταδιώκει παντού τον ήρωα…
Η μετάφραση των ιστοριών από τον Περικλή Μποζινάκη είναι άρτια – το αυτό ισχύει για την ιδιαίτερα διαφωτιστική εισαγωγή του, ενώ οι αφαιρετικές εικονογραφήσεις της Ιουστίνης Γιαννακοπούλου δένουν σωστά με το κείμενο. Η υποβλητική ατμόσφαιρα, ο τρόμος που αναδύεται σταδιακά μέσα από την επιφανειακά ασφαλή καθημερινότητα, τα στοιχειωμένα εξοχικά τοπία και τα παλιά κτίρια που ρίχνουν το βαρύ ίσκιο τους σε όσους διαβαίνουν το κατώφλι τους, αυτά είναι τα υλικά με τα οποία ο συγγραφέας χτίζει το σύμπαν των ιστοριών του και επαρκούν με το παραπάνω για να παγιδεύσουν τον αναγνώστη στα δίχτυα του φόβου. Ο Μ. Ρ. Τζέημς συνήθιζε να διαβάζει τα διηγήματά του στους φίλους του υπό το φως των κεριών κι ενώ προχωρούσε η αφήγηση, έσβηνε σταδιακά τα κεριά πλην ενός. Και πράγματι, αυτό που χωρίζει τελικά τον ανθρώπινο νου από το αρχέγονο σκότος και όλα όσα κατοικούν εκεί, είναι η εύθραυστη φλόγα ενός κεριού…
