Είναι πραγματικά απαραίτητη η έκδοση μιας «Ιστορίας της αστυνομικής λογοτεχνίας» στη χώρα μας; Η απάντηση είναι αδιαμφισβήτητα καταφατική. Πέρα από τον προφανή λόγο, δηλαδή το γεγονός ότι η χρονική συγκυρία ευνοεί μια τέτοια έκδοση, καθώς η αστυνομική λογοτεχνία –εγχώρια και ξένη– διανύει την πιο επιτυχημένη περίοδό της, υπάρχουν και άλλοι λόγοι που δεν μπορούν να αγνοηθούν. Παραγνωρισμένη από τους διανοούμενους, στιγματισμένη ως «παραλογοτεχνία», η αστυνομική λογοτεχνία –σε παγκόσμιο επίπεδο– παραμελήθηκε από ακαδημαϊκούς και μελετητές. Η μεγάλη εκδοτική άνθιση που γνωρίζει το είδος τις τελευταίες δεκαετίες στρέφει το ενδιαφέρον των μελετητών σε αυτό και διάφορες μελέτες και εκδόσεις βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Από το “The Cambridge Companion to Crime Fiction” (Cambridge University Press, 2006) έως το πρόσφατο “Crime Fiction as World Literature” (Bloomsbury, 2017) γίνεται μια προσπάθεια μελέτης και εμβάθυνσης στο είδος είτε ως δείγμα εθνικής λογοτεχνίας είτε στον άξονα των θεματικών συγκρίσεων αστυνομικών μυθιστορημάτων διαφορετικών χωρών. Το βιβλίο του Φίλιππου Φιλίππου «Η ιστορία της ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας: Ο Γιάννης Μαρής και οι άλλοι» εντάσσεται στην πρώτη κατηγορία, προσπαθεί να χαρτογραφήσει την πορεία του αστυνομικού μυθιστορήματος στην Ελλάδα από την εμφάνιση του είδους μέχρι τις μέρες μας.

Ο υπότιτλος του βιβλίου προϊδεάζει για την εστίαση στον Γιάννη Μαρή και στα μυθιστορήματά του, όσο και για τη δομή του, με άλλα λόγια την πορεία της αστυνομικής λογοτεχνίας πριν, παράλληλα και μετά τη λογοτεχνική δράση του συγγραφέα. Ο ίδιος ο Φίλιππος Φιλίππου ισχυρίζεται ότι το πόνημά του δεν είναι επιστημονική μελέτη, αλλά μια καταγραφή της ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας. Ας μας επιτραπεί να διαφωνήσουμε μαζί του, καθώς πέρα από την εξαντλητική βιβλιογραφική και αρχειακή έρευνα στην οποία προέβη, ο συγγραφέας εξετάζει σφαιρικά το συγκεκριμένο λογοτεχνικό είδος: από το πρώτο αστυνομικό μυθιστόρημα («Το μυστικό της ζωής του Πέτρου Βερίνη» της Ελένης Γ. Βλάχου), τα αστυνομικού ενδιαφέροντος περιοδικά «Μάσκα» και «Μυστήριον» έως τον Γιάννη Μαρή και τους συγχρόνους του, το είδος εντάσσεται τόσο στην κοινωνική όσο και στην πολιτιστική πραγματικότητα. Εγκλήματα που συγκλόνισαν τη χώρα, η σχεδόν εχθρική διάθεση της αριστερής διανόησης απέναντι στην αστυνομική λογοτεχνία, συγγραφείς που γνώρισαν επιτυχία, αλλά σήμερα έχουν ξεχαστεί, το αστυνομικό μυθιστόρημα/θεατρικό έργο στο θέατρο και τον κινηματογράφο, όλα περνούν από τις σελίδες του βιβλίου του κου Φιλίππου και φυσικά βοηθούν τον αναγνώστη να σχηματίσει μια εικόνα της εξελικτικής πορείας του είδους μέχρι τις μέρες μας.

Βέβαια το κέντρο βάρους είναι ο Γιάννης Μαρής, η ιστορία του, το δημοσιογραφικό και λογοτεχνικό του έργο, οι ανησυχίες του, οι επιδράσεις που δέχτηκε από την ξενόγλωσση αστυνομική παραγωγή και ιδιαίτερα από τον Ζορζ Σιμενόν. Ο συγγραφέας αφιερώνει ένα μέρος του βιβλίου στη μετά τον Μαρή αστυνομική γραφή, φτάνοντας στο σήμερα και ολοκληρώνοντας τον χάρτη της ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας.

Αποφεύγοντας τον σκόπελο της ξερής καταγραφής βιβλίων, επιλέγοντας τη ζωντανή, καθημερινή γλώσσα, ο συγγραφέας καθιστά το βιβλίο του προσιτό και ευχάριστο στον αναγνώστη, ενώ ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στους λεπτομερείς καταλόγους με τα ελληνικά έργα αστυνομικής λογοτεχνίας που έχουν εκδοθεί.