Ο Μονταλμπάνο… τον Αύγουστο

Κάθε φορά που διαβάζω βιβλίο του Καμιλλέρι, ενθουσιάζομαι σαν να είναι η πρώτη φορά που συναντώ τον σπουδαίο Ιταλό συγγραφέα. Ακόμα και σε εκείνα που δεν αφορούν τον διάσημο επιθεωρητή Μονταλμπάνο, διαπιστώνει κανείς την απαράμιλλη λογοτεχνική ευφυΐα του Καμιλλέρι. Και σε κάνει να σκέφτεσαι αν θα ήταν καλύτερα να είχε αρχίσει τη συγγραφική του πορεία νωρίτερα απ’ ό,τι ξεκίνησε, κοντά στα εξήντα του χρόνια.

Στο συγκεκριμένο βιβλίο ο Μονταλμπάνο αναλαμβάνει, στην περιοχή όπου ζει και εργάζεται, να ενοικιάσει για λογαριασμό μιας οικογένειας φίλων της συντρόφου του Λίβια, μια βίλα για να παραθερίσουν. Μόλις η οικογένεια καταφτάνει μια σειρά από απρόοπτα θα συμβούν: πλήθος από κατσαρίδες, αράχνες και ποντίκια ανεβαίνουν στο κύριο μέρος της βίλας από το υπόγειο, ενώ ο γιος εξαφανίζεται σε μια μικρή τρύπα που οδηγεί στο θαμμένο υπόγειο. Με αφορμή την αναζήτηση του μικρού αγοριού ο επιθεωρητής θα ανακαλύψει ένα μπαούλο, μέσα στο οποίο βρίσκεται ένα πτώμα.

Σύντομα ανακαλύπτει ο επιθεωρητής ότι το συγκεκριμένο οίκημα είναι μια αρχιτεκτονική απάτη, καθώς εκεί βρίσκεται ένας ακόμα υπόγειος όροφος, θαμμένος, αλλά πλήρως εξοπλισμένος. Ψάχνοντας ο Μονταλμπάνο διαπιστώνει ότι η βίλα ανήκει σε μια γυναίκα που ζει στη Γερμανία, χήρα που έχει χάσει μυστηριωδώς τον γιο της. Αφού ο Μονταλμπάνο μαθαίνει την ιστορία της βίλας, στη συνέχεια εξακριβώνει την ταυτότητα του πτώματος: μια νεαρή κοπέλα που δολοφονήθηκε με μαχαίρι. Όταν επικοινωνεί με την οικογένεια του θύματος, θα έρθει σ’ επαφή με τη δίδυμη αδερφή της.

Καθώς η κατάσταση γίνεται πιο κρίσιμη καθ’ ότι περισσότερα στοιχεία έρχονται στο φως, η σχέση του επιθεωρητή με την αδερφή του θύματος θα περάσει από επικίνδυνα μονοπάτια, ώσπου να φτάσουν στο τέλος. Και όσο πιο κοντά στα πρόσωπα της υπόθεσης, τόσο πιο δύσκολη γίνεται η ψύχραιμη σκέψη για τον Μονταλμπάνο.

Ο ήρωας που έχει δημιουργήσει ο Καμιλλέρι, με πλήθος αναγνωστών να διαβάζει τις περιπέτειές του, έχει τα στοιχεία που βρίσκουμε και σε άλλες προσωπικότητες αστυνομικών μυθιστορημάτων, όμως πιο έντονα και πιο ρεαλιστικά. Ο Μονταλμπάνο είναι ανυπότακτος, έρχεται σε σύγκρουση φανερά με τους ανωτέρους του και τα πρόσωπα εξουσίας. Είναι αφοπλιστικός και αυθόρμητος, αφού σε πολλούς διαλόγους το στόμα προλαβαίνει τη σκέψη, αλλά όταν συνδυάζονται το αποτέλεσμα είναι απολαυστικό. Είναι αντισυμβατικός, καθ’ ότι θα τον δούμε να απλώνει τα ρούχα στο τμήμα για να στεγνώσουν από τον ιδρώτα ή να δίνει εντολές στους υφισταμένους του να του φέρουν έναν ανεμιστήρα και πλήθος άλλων παρόμοιων περιπτώσεων.

Στα βιβλία του Καμιλέρι, όπως συμβαίνει και στο «Ήλιος του Αυγούστου», ο αναγνώστης παρασύρεται από το μοναδικό ύφος του συγγραφέα, γεμάτο με σαρκασμό, κυνισμό και ρεαλισμό, που ζωντανεύουν τον ήρωα μπροστά του. Η προφορικότητα της γραφής του Καμιλέρι δημιουργεί πρόσωπα και καταστάσεις, εικόνες και τόπους, που γίνονται, κατά την πορεία της ανάγνωσης, οικεία στον αναγνώστη. Δεν μακρηγορεί, ούτε αναλώνεται σε υπερβολές και μακρόπνοα σχήματα για να αποδώσει εκείνο που επιθυμεί. Γι’ αυτό ίσως και τα βιβλία του είναι ως επί το πλείστον μικρά σε αριθμό σελίδων.

Ο Καμιλέρι είναι η απόλαυση της ανάγνωσης, ιδιαιτέρως δε όταν συναντάμε ταυτόχρονα και τον μοναδικό επιθεωρητή Σάλβο Μονταλμπάνο.