Στη χώρα των ονειροπόλων

Αμερική: Το όνειρο κάθε μετανάστη. Η χώρα του πλούτου, των ευκαιριών, των δυνατοτήτων.

Ο Γιέντε, μετανάστης από το Καμερούν που ζει στο Χάρλεμ με τη γυναίκα του, Νένι, και τον εξάχρονο γιο τους, δεν πιστεύει στην τύχη του, όταν το φθινόπωρο του 2007 προσλαμβάνεται ως σοφέρ του Κλαρκ Έντουαρντς, ανώτερου διευθυντικού στελέχους της Lehman Brothers. Όταν η Νένι προσκαλείται να εργαστεί στην εξοχική κατοικία των Έντουαρντς στα Χάμπτονς για το καλοκαίρι, οι δύο οικογένειες έρχονται πιο κοντά.

Τα πράγματα δείχνουν να κυλούν ομαλά, ο Γιέντε με τη Νένι είναι ευτυχισμένοι, καθώς επιτέλους έχουν ό,τι επιθυμούν. Μόνο αγκάθι στη ζωή τους το θέμα της πράσινης κάρτας του άντρα. Ένας καθημερινός αγώνας που δε βγάζει πουθενά, καθώς οι διαδικασίες για την απόκτηση των πολύτιμων «χαρτιών» σκαλώνουν. Οι αρχές αρνούνται να χορηγήσουν άσυλο στον Γιέντε και όλα δείχνουν ότι θα απελαθεί.

Μέσα σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί και η οικονομική κρίση με την κατάρρευση της Lehman Brothers. Το αμερικάνικο όνειρο, ψαλιδισμένο και με καψαλισμένα φτερά, πλέον «τρώει» τα ίδια του τα παιδιά, τι τύχη ελπίζουν να έχουν οι μετανάστες; Τότε είναι που ο Γιέντε λαμβάνει μια γενναία απόφαση. Να επιστρέψει στο Λίμπε, στο Καμερούν. Στο πραγματικό του σπίτι.

Όσο οι σελίδες του μυθιστορήματος «Ιδού οι ονειροπόλοι» γυρίζουν και η ιστορία εξελίσσεται, τόσο η ένταση κορυφώνεται. Ο αναγνώστης παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα τις αγωνιώδεις προσπάθειες του ήρωα να ορθοποδήσει στη νέα πατρίδα, να βρει μια δουλειά, να συγκεντρώσει χρήματα ώστε να φέρει και την υπόλοιπη οικογένεια στη Νέα Υόρκη, να πάρει την πολυπόθητη πράσινη κάρτα. Να ζήσει αξιοπρεπώς.

Η αφήγηση, αν και τριτοπρόσωπη, εξελίσσεται πότε από την οπτική της Νένι και πότε από αυτήν του Γιέντε, ενώ μέσω εσωτερικών μονολόγων, αλλά και των τόσο ζωντανών διαλόγων, οι σκέψεις τους, οι επιθυμίες τους, τα θέλω τους, τα όνειρά τους, τα «πώς» και τα «γιατί;» των αποφάσεών τους, οι συγκρούσεις τους έρχονται στο φως. Η Imbolo Nbue μπαίνει στις ψυχές των ηρώων της, παρουσιάζει την ψυχοσύνθεσή τους, σκιαγραφεί τους χαρακτήρες τους. Χαρακτηριστικό δε, είναι ότι αφήνει τους ίδιους να κινήσουν τα νήματα της ζωής τους, να αναλάβουν την ευθύνη των πράξεών τους, κρατώντας τις αποστάσεις της, και δεν εμπλέκεται ούτε στο ελάχιστο συναισθηματικά. Κάτι που τη βοηθά να παρουσιάσει το θέμα από όλες τις πλευρές, κυκλώνοντάς το, χωρίς να πάρει θέση.

Πρόκειται για ένα πολυεπίπεδο βιβλίο που θίγει πολλαπλά ζητήματα. Τον θεσμό του γάμου, της οικογένειας, την ανεξαρτησία των γυναικών μέσα σε αυτήν, τους δεσμούς με τους συγγενείς, την επιθυμία για μία καλύτερη ζωή, τον πόθο για ένα αξιοσέβαστο μέλλον. Που δείχνει το αμερικάνικο όνειρο εκ των έσω – τις αθέατες και σκοτεινές πτυχές του. Σε τι συνίσταται η ευτυχία τελικά;

Ένα βιβλίο-προφητεία. Ένας ύμνος στη μετανάστευση. Σε όλους αυτούς τους ανθρώπους που αφήνουν τις χωρίς μέλλον και ευκαιρίες χώρες τους για να πάνε με κάθε δυνατό μέσο –νόμιμα ή παράνομα– σε κάποια άλλη και να ζήσουν αξιοπρεπώς. Σε όλους αυτούς που καθημερινά ξεκληρίζονται αγωνιζόμενοι να φύγουν μακριά, ενώ το μόνο που επιθυμούν είναι μια καλύτερη ζωή. Ένα βιβλίο που πρέπει να διαβαστεί από όλους.

Ειδική μνεία πρέπει να γίνει στην πολύ καλή μετάφραση της Αργυρώς Μαντόγλου.