Ένα οικουμενικό ανάγνωσμα, μια κατάθεση ψυχής

Μια τελευταία διάλεξη που αφορά τη ζωή, όχι το θάνατο

Ο Ράντυ Πάους ήταν ένας 47χρονος καρκινοπαθής καθηγητής Επιστήμης Υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο Carnegie Mellon. Από το 1988 έως το 1997 δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια. Υπήρξε από τους πρωτεργάτες του Alice Project, ενός πρωτοποριακού τρόπου εισαγωγής των εφήβων στην επιστήμη των υπολογιστών. Έχασε τη μάχη με τον καρκίνο στις 25 Ιουλίου του 2008. Στις ΗΠΑ, η «Τελευταία διάλεξη» έχει γίνει ακαδημαϊκός θεσμός. Επιστήμονες και καλλιτέχνες καλούνται να δώσουν μια διάλεξη με θέμα που επιλέγουν οι ίδιοι. Αυτό που τους ζητείται είναι να φανταστούν ότι αυτή θα είναι η τελευταία τους διάλεξη. Γράφουν για ό,τι θα ήθελαν να αφήσουν πίσω τους, ό,τι θεωρούν πιο σημαντικό. Μια τέτοια διάλεξη ζητήθηκε από τον Ράντυ Πάους. Δυστυχώς γι’ αυτόν ήταν η τελευταία του διάλεξη κυριολεκτικά. Ο καρκίνος του άφηνε λίγους μόνο μήνες ζωής. Η διάλεξη δόθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2007 και ο τίτλος ήταν «Πραγματοποιώντας τα παιδικά σου όνειρα». Στη συνέχεια ο Πάους, σε συνεργασία με τον Τζέφρυ Ζάζλοου, αρθρογράφο στην Wall Street Journal, έγραψε το μοναδικό αυτό βιβλίο με βάση το περιεχόμενο της ομιλίας του. Η ιστορία του έχει γίνει πια ένα οικουμενικό ανάγνωσμα.

Το βιβλίο ξεκινά με το χρονικό της διάλεξης που έδωσε στο Carnegie Mellon. Έπειτα στο κύριο μέρος μάς μιλά για τα παιδικά του χρόνια και τα όνειρα που έκανε τότε. Κάποια από αυτά πραγματοποιήθηκαν, κάποια όχι. Στο τρίτο κεφάλαιο αναφέρεται στις περιπέτειες και στα μαθήματα που πήρε μέσα από αυτές. Στο τέταρτο κεφάλαιο τονίζει τη σημασία του να βοηθάς να γίνουν πραγματικότητα τα όνειρα των άλλων. Η πέμπτη ενότητα έχει τίτλο «Πώς να ζήσεις τη ζωή σου». Στην ουσία πραγματεύεται το πώς προσπάθησε ο ίδιος να ζήσει τη ζωή του. Παρατίθενται σκέψεις όπως, θεράπευσε την ασθένεια, όχι το σύμπτωμα – μη βασανίζεσαι για το τι σκέφτονται οι άλλοι – μην παραπονιέσαι , απλώς προσπάθησε περισσότερο – τα εμπόδια κάμπτουν μόνο όσους δεν επιθυμούν κάτι πολύ – ζήστε σαν τίγρεις – τα αντικείμενα δεν έχουν μεγαλύτερη αξία από τους ανθρώπους. Το κεφάλαιο αυτό είναι το σημαντικότερο για τους αναγνώστες, καθώς θα έχουν την ευκαιρία να αποκομίσουν  πολύτιμες συμβουλές ζωής, όχι σε θεωρητικό επίπεδο αλλά μέσα από την εμπειρία του Ράντυ Πάους. Το βιβλίο τελειώνει με καταγραφή των ονείρων που έχει κάνει για τα παιδιά του. Η τελευταία φράση του βιβλίου είναι: «Η ομιλία δεν ήταν μόνο για όσους βρίσκονταν στην αίθουσα, ήταν για τα παιδιά μου».

Η κληρονομιά αυτή που αφήνει πίσω του μέσω του συγγράμματος αυτού συνδυάζοντας τη σοφία, την έμπνευση και το χιούμορ, είναι ό,τι πολυτιμότερο για τους τωρινούς και μελλοντικούς αναγνώστες και για τα παιδιά του, καθώς είναι μια κατάθεση ψυχής και εμπειριών. Για την αποτύπωση όλων αυτών των σκέψεων του Ράντυ χρειάστηκε η εμπειρία μιας ζωής, ενός ανθρώπου που την έζησε έτσι όπως ήθελε μέχρι και την τελευταία στιγμή – γιατί το θέμα δεν είναι πώς θα πραγματοποιήσεις τα όνειρά σου αλλά πώς θα ζήσεις τη ζωή σου. Η διάλεξη αυτή αφορούσε τη σημασία που έχει το να ξεπερνάς τα εμπόδια, να εκπληρώνεις τα δικά σου όνειρα αλλά και να βοηθάς να γίνουν πραγματικότητα τα όνειρα των άλλων. Να αξιοποιείς κάθε στιγμή της ζωής. Ήταν πιστός έως το τέλος στην άποψη πως δεν μπορούμε να αλλάξουμε τα χαρτιά που μας μοιράζουν, μπορούμε όμως να παίξουμε το παιχνίδι με το δικό μας τρόπο.