Γέρας

Μῆνιν ἄειδε, θεά, Πηληϊάδεω Ἀχιλῆος 
οὐλομένην, ἥ μυρί’ Ἀχαιοῖς ἄλγε’ ἔθηκε, 
πολλάς δ’ ἰφθίμους ψυχάς Ἄϊδι προΐαψεν 
ἡρώων, αὐτούς δέ ἑλώρια τεῦχε κύνεσσιν 
οἰωνοῖσί τε πᾶσι, Διός δ’ ἐτελείετο βουλή, 
ἐξ οὗ δή τά πρῶτα διαστήτην ἐρίσαντε 
Ἀτρεΐδης τε ἄναξ ἀνδρῶν καί δῖος Ἀχιλλεύς.

(Ιλιάδα, προοίμιο)

Είναι γνωστό ότι οι αρχαίοι ελληνικοί μύθοι και ιστορίες, και δη τα ομηρικά έπη, η Ιλιάδα και η Οδύσσεια, ανέκαθεν γοήτευαν: τους ακροατές, τους αναγνώστες, τους συγγραφείς. Παρατηρείται δε ότι ολοένα και περισσότεροι σύγχρονοι συγγραφείς, αφορμώμενοι από τους παραπάνω μύθους, γράφουν, ξαναγράφουν ίσως, τις ιστορίες τους μέσα από τη φωνή δευτεραγωνιστών.

Στο παρόν μυθιστόρημα, η Πατ Μπάρκερ αφηγείται τον Τρωικό Πόλεμο, το έπος της Ιλιάδας, με τη φωνή της Βρισηίδας, της βασίλισσας της Λυρνησσού. «Η σιωπή των κοριτσιών» ξεκινάει με την άλωση της Λυρνησσού, τότε που η Βρισηίδα γίνεται σκλάβα, και τελειώνει με τον θάνατο του Αχιλλέα, την άλωση και το κάψιμο της Τροίας και την αποχώρηση των Ελλήνων μαζί με τα λάφυρά τους, άψυχα και έμψυχα, για την πατρίδα.

Στη γυναίκα αρμόζει η σιωπή… Οι γυναίκες μπορεί να μην έχουν κανένα δικαίωμα, να τους αρμόζει η σιωπή, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχουν μάτια, δεν έχουν στόμα, δεν έχουν μυαλό και νοημοσύνη. Αυτές οι γυναίκες, οι αφανείς ηρωίδες της Ιστορίας, παρακολουθούν άγρυπνα, εξετάζουν, σκέφτονται. Και τώρα, αφηγούνται όλα τα θαυμαστά, όλα τα αποτρόπαια που είδαν.

Η «Ιλιάδα» μέσα από την αφήγηση της εταίρας του Αχιλλέα, διά στόματος και οπτικής της. Από μια φωνή εκ των έσω, από μια σιωπηλή γυναίκα που έζησε όλη τη βαναυσότητα, την αγριότητα, την φρικαλεότητα του πολέμου. Που από βασίλισσα εν μία νυκτί έγινε δούλα και εταίρα. Που έγινε μπαλάκι μεταξύ Αχιλλέα και Αγαμέμνονα, που αποτέλεσε το μήλον της έριδος μεταξύ τους, που καθόρισε την έκβαση του Τρωικού Πολέμου.

Σε πρώτο πρόσωπο, με ωμή, ρεαλιστική αφήγηση και ψυχρές, ακριβείς περιγραφές. Μάχες σώμα με σώμα, άθλιες συνθήκες διαβίωσης στο στρατόπεδο μέσα σε βρωμιά και πλήθος τρωκτικών, πλουσιοπάροχα δείπνα με κρέας, άφθονο κρασί και μουσική, νύχτες γεμάτες έρωτα, τελετουργικά καύσης νεκρών και επιτάφιοι αγώνες, θυσίες προς τους θεούς. Και ακόμα ο θρήνος για τον χαμό του Πάτροκλου και η διαπόμπευση του νεκρού σώματος του Έκτορα από τον Αχιλλέα. Επιπλέον, με βασικό εργαλείο της τους διαλόγους η συγγραφέας αποκαλύπτει τους χαρακτήρες των ηρώων, εισχωρώντας στο βάθος της ψυχής τους, και ξετυλίγει άγνωστες πτυχές της ιστορίας του Τρωικού Πολέμου.

Μία συγκλονιστική διασκευή της «Ιλιάδας», μια ιδιαίτερη, διαφορετική ματιά στον μύθο.