«Δεν αλλάζει ποτέ κανείς ζωή»

Αλμπέρ Καμύ

Υπάρχουν συγγραφείς που, διαβάζοντας τα έργα τους, σου δίνεται η εντύπωση ότι το κειμενάκι που έχεις μπροστά σου βγήκε από το νου του συγγραφέα σαν μια ανάσα, ένα ξεφύσημα. Ακόμα και αν ήξερες ότι το συγκεκριμένο κείμενο των δυο σελίδων έχει υποστεί επεξεργασία ωρών και ημερών, τίποτα μα τίποτα στην αύρα των λέξεων δεν προδίδει μια τέτοια διαδικασία.

Ο Πέδρο Χουάν Γκουτιέρες είναι ένας από τους συγγραφείς που θαρρείς ότι έχει τέτοια αμεσότητα από τη σκέψη στη γραφή, που δίνει την εντύπωση ότι όλα βγαίνουν έτοιμα στη ροή της έμπνευσής του. Στο βιβλίο του «Η μελαγχολία των λιονταριών», συναντούμε πλήθος διαφορετικών ηρώων: από αγγέλους και φαντάσματα μέχρι αυτόχειρες και φυλακισμένους, από λιοντάρια και γάτες μέχρι ποντίκια και βατράχια, από γιατρούς μέχρι τραβεστί. Κι επίσης συναντούμε αναρίθμητες διαφορετικές πτυχές της προσωπικότητας του συγγραφέα, που αγωνίζονται να σταθούν στο οξύμωρο των συνθηκών, στην ειρωνεία των κοινωνικών εναγκαλισμών, στο σθένος της προσωπικής παραίτησης. Γιατί τα ταξίδια των χαρακτήρων και των ηρώων του Πέδρο Χουάν Γκουτιέρες έχουν ως σκοπό να καταδείξουν τη σημαντική αστειότητα της ζωής, μέσα από την πορεία, τις αδυναμίες και τις περιπέτειες της ανθρώπινης ψυχής.

Το βιβλίο του Πέδρο Χουάν Γκουτιέρες είναι μια συλλογή από μικροδιηγήματα (μικρά διηγήματα), γραμμένα άλλοτε σε πρώτο και άλλοτε σε τρίτο πρόσωπο, που αφηγούνται στιγμιότυπα της καθημερινότητας. Πρόκειται για διηγήματα που ενέχουν υφή δοκιμιακού χαρακτήρα, ενώ το μινιμαλιστικό ύφος κάνει το νόημα των κειμένων καθ’ όλα συμπυκνωμένο και ηχηρό προς τον αναγνώστη. Η αφοπλιστική αμεσότητα και η καταιγιστική γλώσσα του συγγραφέα προσδίδουν στα κείμενα αυτά την αίσθηση ότι ενώπιον του αναγνώστη βρίσκεται ένα ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί. Και το ιδιαίτερο σ’ αυτήν την περίπτωση είναι η υποβλητικότητα, καθ’ ότι τα διηγήματα διαπερνώνται από μια αστείρευτη εσωτερική σιωπή, που κάνει το όλο ζήτημα ακόμα πιο οξύμωρο. Οι διακειμενικές αναφορές σε όλη την έκταση της συλλογής είναι πολλές, καταδεικνύοντας την καλλιέργεια του συγγραφέα. Τέλος, εξαιρετική είναι η μετάφραση της Κλεοπάτρας Ελαιοτριβιάρη, σ’ ένα ομολογουμένως δύσκολο εγχείρημα.

Πρόσωπα και χαρακτήρες που αναλώνονται και αλλοιώνονται στην πάροδο του χρόνου, καταστάσεις ανθρώπινης τρέλας, που αναδεικνύουν την ψυχική ιδιοσυγκρασία σε όλες τις εκφάνσεις της: πάθος, δύναμη, ελπίδα, εμμονή, συναίσθημα, φόβος, ενοχή, μανία, όνειρα.

Ιστορίες που σε κάθε γραμμή νιώθεις εκείνα τα ιδιαίτερα τσιμπήματα που σε κάνουν να θυμάσαι τι σημαίνει ζωή.