Το αντίδωρο της μουσικής

Ο Ketil Bjornstad γεννήθηκε στο Όσλο το 1952. Σπούδασε μουσική στο Όσλο, το Παρίσι και το Λονδίνο. Ασχολείται παράλληλα με τη μουσική (ως πιανίστας και συνθέτης κυρίως τζαζ μουσικής) και τη λογοτεχνία. «Η Λέσχη των νέων πιανιστών» κέρδισε το Βραβείο Αναγνωστών στη Γαλλία το 2008. Βιβλία του έχουν εκδοθεί σε δεκατέσσερις χώρες.

Μετά το θάνατο της μητέρας του, που του κληροδότησε το πάθος της για τη μουσική, ο έφηβος Άξελ Βίντινγκ περνά όλο και περισσότερες ώρες παίζοντας πιάνο. Προετοιμάζεται για το διαγωνισμό «Νέοι δεξιοτέχνες» του έτους 1968, εγκαταλείπει το σχολείο κρυφά από τον πατέρα και τη μεγαλύτερη αδελφή του και, όταν δεν μελετά, πηγαίνει βόλτα στο δάσος με τις σκλήθρες ελπίζοντας να συναντήσει την Άνια Σκουγκ, ένα χρόνο μικρότερή του, με την οποία είναι ερωτευμένος. Παίζει κι εκείνη πιάνο, αλλά κανείς δεν ξέρει μέχρι την τελευταία, σχεδόν, στιγμή, ότι την προετοιμάζει η Σέλμα Λύνγκε, μια διάσημη Γερμανίδα πιανίστα που εγκατέλειψε την καριέρα της για να παντρευτεί ένα Νορβηγό καθηγητή Πανεπιστημίου και να κάνει μαζί του τρία παιδιά. Ο Άξελ είναι χαρισματικός, αλλά χάνει το διαγωνισμό, τον οποίο κερδίζει αναπάντεχα η Άνια. Δεν υπάρχει ίχνος ανταγωνισμού ή ζήλιας στα συναισθήματα που τρέφει ο Άξελ για την Άνια, μόνο έρωτας και αγάπη, όπως και για τη μουσική. Την ώρα που το κίνημα της αμφισβήτησης σαρώνει τον κόσμο, αυτή η «λέσχη των νέων πιανιστών», στην οποία ανήκουν ακόμα η Ρεμπέκα, ο Φέρντιναντ, η Μαργκρέτε Ιρένε, «κλείνεται μέσα Σάββατο βράδυ και αντί για Κιθ Ρίτσαρντς και Τζον Λένον ακούει Γιάσα Χάιφετς και Τζίνα Μπαχάουερ» (σελ. 373).

Ο συγγραφέας παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τον κεντρικό ήρωα καθώς προσπαθεί, από παιδί που είναι, να πάρει αποφάσεις για τον εαυτό του και να αναλάβει τις ευθύνες ενός άνδρα. Στην πορεία αυτή θα πάρει και θα δώσει αγάπη, θα μοιραστεί την απογοήτευση και τη συντριβή, αλλά θα την υπερβεί κιόλας. Θα αμφισβητήσει τον εαυτό του και την αγάπη του για τη μουσική, η οποία τελικά θα υπερνικήσει τα εμπόδια.

Χρησιμοποιώντας χαμηλούς τόνους και πρωτοπρόσωπη αφήγηση σε ενεστώτα χρόνο, ο Bjornstad μοιράζεται μαζί μας τις ευαισθησίες του ήρωά του και της παρέας των νεαρών μουσικών στην οποία ανήκει. Τα χλωμά τοπία του Όσλο σμίγουν με τη μελαγχολία που διατρέχει τις ζωές τους, τις οικογενειακές τραγωδίες τους, την αναμέτρηση με την πραγματικότητα. Κι όταν η ζωή βγαίνει στο ξέφωτο, η φύση γίνεται ανοιξιάτικη και οι πασχαλιές του Μαΐου υπόσχονται το οριστικό πέρασμα στην ενηλικίωση.

Πολύ καλή η μετάφραση της Γιουλίκας Σαμαρά και εξαιρετικά βοηθητικές, όπως πάντα, οι σημειώσεις που συνοδεύουν την έκδοση.