Οφείλω να ομολογήσω ότι πριν διαβάσω αυτή τη μικρή συλλογή διηγημάτων  της Αμερικανίδας συγγραφέως Κέιτ Σοπέν (1850-1904) σε μια ακόμα εξαίρετη έκδοση από τη σειρά microMega των Ροών, αγνοούσα πλήρως και το έργο της και την ύπαρξή της. Πρόκειται για μια ιδιάζουσα περίπτωση των αμερικανικών γραμμάτων –με καταγωγή από τον Νότο, ιρλανδική και γαλλοκρεολική–, της οποίας το έργο (μυθιστορήματα, διηγήματα και ποίηση) παρέμεινε ξεχασμένο μέχρι να αναδυθεί στην επιφάνεια στα μέσα του 20^ου αιώνα, με την άνοδο των κινημάτων της γυναικείας χειραφέτησης: ο λόγος ήταν ότι παρά την αδιαμφισβήτητη λογοτεχνική αξία των γραπτών της, οι τολμηρές, ανεξάρτητες και παθιασμένες με την ελευθερία τους ηρωίδες της, οδήγησαν τους κριτικούς της εποχής της να τα χαρακτηρίσουν «ηθικώς μεμπτά» «χυδαία» έως και «δηλητηριώδη».

Στην παρούσα συλλογή, σε πολύ καλή μετάφραση τής Δέσποινας Σαραφείδου που έχει γράψει και το λίαν κατατοπιστικό για τη ζωή και τη γραφή τής Σοπέν επίμετρο, παρουσιάζονται για πρώτη φορά στα ελληνικά οκτώ διηγήματά της, συν τη σύντομη πρώτη ιστορία που έγραψε και δεν δημοσιεύτηκε όσο ζούσε, «Χειραφέτηση: ένας μύθος για τη ζωή». Πρόκειται για εκπληκτικές από κάθε άποψη βινιέτες γυναικείων χαρακτήρων –στα γραπτά της κυριαρχεί η ανάλυση των χαρακτήρων και όχι η πλοκή–, σε διαφορετικές ηλικίες και κοινωνικούς ρόλους: κοινό χαρακτηριστικό τους η τόλμη και ένας ανεξάρτητος, σχεδόν ανεπίτρεπτος για τα ήθη της εποχής, τρόπος σκέψης και συμπεριφοράς.

Από την ανατρεπτική και με μαύρο χιούμορ «Ιστορία μιας ώρας» που δίνει και τον γενικό τίτλο της συλλογής, έως τη βαθιά ρομαντική κατά την εκτίμησή μου «Επονείδιστη σχέση», πρόκειται για λογοτεχνικά κομψοτεχνήματα όπου οι ηρωίδες αναζητούν την αυτογνωσία, τη χειραφέτηση και κυρίως τη «μεγάλη περιπέτεια να είναι ο εαυτός τους», για να θυμηθούμε τη Σιμόν ντε Μποβουάρ. Αγαπημένες μου και ξεχωριστές μέσα στη συλλογή διότι συνδέονται παρουσιάζοντας τις δύο όψεις της εμπειρίας τής μητρότητας, το «Μετάνιωμα» και «Ένα ζευγάρι μεταξωτές κάλτσες». Στην πρώτη, μια γυναίκα που έχει απαρνηθεί συνειδητά την απόκτηση παιδιών αναγκάζεται να φιλοξενήσει για λίγο τα παιδιά μιας φίλης της και συνειδητοποιεί για πρώτη φορά πραγματικά τι απαρνήθηκε. Στη δεύτερη, την οποία θεωρώ αριστουργηματική, η ηρωίδα που έχει απαρνηθεί κάθε χαρά της ζωής ακόμα και τον εαυτό της για τα παιδιά της, για μια μέρα ξαναγίνεται γυναίκα και αυτόνομο ανθρώπινο πλάσμα.

Θα κλείσω αυτή την παρουσίαση με ένα απόσπασμα από τη «Χειραφέτηση: ένας μύθος για τη ζωή» που νομίζω συμπυκνώνει εύγλωττα το περιεχόμενο και την οπτική των έργων της Κέιτ Σοπέν: «Έπειτα στέκει μια στιγμή μες τη φωτοπλημμύρα, βαθιά ανάσα – πάτημα στα δυνατά του πόδια και με ένα σάλτο έχει φύγει. Χύνεται μπρος, στην ξέφρενη τρεχάλα του δε νοιάζεται καθόλου που ξεσκίζει και πληγώνει τα στιλπνά πλευρά του – βλέπει, μυρίζει, δοκιμάζει καθετί. Στέκει ακόμα και στη βρομερή λακκούβα, να τη γευτεί, θαρρώντας πως είναι δροσερή».