«Τα πολλά λόγια ταιριάζουν στους άντρες μόνο…»
Δύο ομιλίες της Βρετανίδας καθηγήτριας, της πιο διάσημης κλασικίστριας της Μεγάλης Βρετανίας, μία το 2014 στο Βρετανικό Μουσείο και μία ακόμα το 2017, συνθέτουν αυτό το μανιφέστο όπως το χαρακτηρίζει η ίδια, όπου με τη διαυγή και ψύχραιμη σκέψη της, αλλά και με το γνωστό βρετανικό χιούμορ, διερευνά τις ρίζες του μισογυνισμού που βιώνουν οι γυναίκες οι οποίες «βγαίνουν μπροστά» σε κάθε τομέα της δημόσιας ζωής, ξεκινώντας από την αρχαία Ελλάδα και Ρώμη και καταλήγοντας σε παραδείγματα σύγχρονων γυναικών πολιτικών, αλλά και στον σεξιστικό εκφοβισμό που υφίστανται όλες οι γυναίκες που εκφράζουν δημόσια άποψη, με έμφαση στα social media.
Είναι δε εντυπωσιακό το παράδειγμα από την Οδύσσεια του Ομήρου, με το οποίο ξεκινά να ξεδιπλώνει τα επιχειρήματά της, όπου ο νεαρός Τηλέμαχος διατάζει τη μητέρα του Πηνελόπη, «στην κάμαρά σου πήγαινε και τις δουλειές σου κοίτα… τα πολλά λόγια ταιριάζουν στους άντρες μόνο…», και εκείνη συμμορφώνεται με την προσταγή του γιου της. Διατρέχοντας την ιστορία γυναικών στον κλασικό και σύγχρονο δυτικό πολιτισμό, επιχειρεί να εντοπίσει τους λόγους για τους οποίους ο δημόσιος λόγος από τότε έως σήμερα, παρά τα όσα έχουν κατακτηθεί, παραμένει κυρίως αντρικός, ως κληρονομικό περίπου προνόμιο του φύλου. Για τις γυναίκες όμως είναι κάτι που πρέπει να διεκδικήσουν και να υποστούν τις συνέπειες των χαρακτηρισμών, που δεν έχουν σχέση με το περιεχόμενο των λόγων τους αλλά με το γεγονός ότι μιλούν, ακόμα και των απειλών – μάλιστα η Beard αναφέρει και τις ακραίες απειλές που έχει υποστεί και η ίδια.
Προσωπικά, βρήκα πολύ ενδιαφέρον το κομμάτι στο οποίο η Beard αναφέρεται σε ένα φαινόμενο που όλες οι γυναίκες στον χώρο εργασίας τους, έχουν αντιμετωπίσει σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, αναλόγως με το εργασιακό περιβάλλον: το γεγονός ότι συχνά οι άντρες δεν λαμβάνουν σοβαρά υπόψιν τους την άποψη των γυναικών συναδέλφων τους, συνεργατών τους ή υπαλλήλων τους. Και από προσωπική εμπειρία, γνωρίζω πως μία γυναίκα εργαζόμενη σε οποιονδήποτε τομέα, πρέπει να αγωνιστεί για το κερδίσει αυτό, να μπει στο «κλαμπ», αλλά και ταυτόχρονα να προσέχει πάρα πολύ τη συμπεριφορά της στον εργασιακό χώρο και στις σχέσεις της με τους συναδέλφους της, ώστε να την παίρνουν σοβαρά και να μην την απαξιώνουν με τα αρνητικά στερεότυπα της γυναικείας συμπεριφοράς.
Αν και μικρό το δέμας, το κείμενο προσφέρει υλικό για σκέψη και συζήτηση, για ζητήματα που θεωρούνται επισήμως λυμένα στις δυτικές χώρες, αλλά η πραγματικότητα, όπως όλες οι γυναίκες διαπιστώνουν καθημερινά, πολύ απέχει… Το πόσο εύκολα ακόμα και μία δημόσια ανάρτηση στο Facebook μπορεί να οδηγήσει σε σεξιστικούς χαρακτηρισμούς στα σχόλια, είναι απλά και μόνο ενδεικτικό. Η εικόνα των ανδροποιημένων γυναικών πολιτικών, είτε ως εμφάνιση είτε ως συμπεριφορά, προκειμένου να ενσωματωθούν στο αντρικό περιβάλλον, λέει πολλά περισσότερα.