Αφιερωμένο στις γυναίκες της Μικράς Ασίας και του Πόντου

Και διά γυναικός πηγάζει τα κρείττω

Κασσιανή

Ένα καλαίσθητο λεύκωμα-φόρο τιμής στις γυναίκες που έζησαν και ξεριζώθηκαν από τις αλησμόνητες πατρίδες, δημιούργησαν οι Γιάννης και Νάντια Σαραντοπούλου: και το δημιούργησαν με αγάπη και μεράκι τέτοιο, ώστε να συνδυάζει την αισθητική με την παράδοση και κυρίως με την επείγουσα ανάγκη να μην ξεχάσουμε τις ρίζες μας.

Το λεύκωμα στα κείμενα και τις φωτογραφίες του, συμπυκνώνει το μύθο και την ιστορία, τα ήθη και τα έθιμα, τις κοινωνικές συνθήκες και τον πολιτισμό της Μικράς Ασίας και του Πόντου, εστιάζοντας στο γυναικείο πληθυσμό των περιοχών αυτών. Μέσα απ’ τις σελίδες του προβάλλουν η σκληρά εργαζόμενη και άρρηκτα δεμένη με τη μάνα-γη αγρότισσα, η μορφωμένη και ”Ευρωπαία” στις συνήθειες και τον τρόπο ζωής της αστή και βέβαια η περίφημη για την ομορφιά και το νάζι της Σμυρνιά: όλες συναντώνται και συνυπάρχουν σ’ αυτή τη μικρή κιβωτό μνήμης.

Οι υπέροχες, παλιές φωτογραφίες που συνοδεύουν το κείμενο είναι άκρως συγκινητικές: γυναίκες της υπαίθρου που δουλεύουν τη γη, γυναίκες-εστιάδες μπροστά σε σπιτικούς φούρνους κι αργαλειούς, αλλά και γυναίκες καλοζωϊσμένες που καμαρώνουν στολισμένες σαν φρεγάτες (για να θυμηθώ τον Μικρασιάτη παππού μου), χαμογελούν απ’ τα βάθη του χρόνου και μας ταξιδεύουν σε εποχές και σε τόπους ευτυχισμένους, πριν από το βίαιο ξεριζωμό και την προσφυγιά.

Η έκδοση συμπληρώνεται με τα βιογραφικά σημειώματα σημαντικών Μικρασιατισσών γυναικών όπως οι συγγραφείς Διδώ Σωτηρίου και Μαρία Ιορδανίδου, η δημοσιογράφος Έλλη Παππά, η ποιήτρια και τεχνοκριτικός Ελένη Βακαλό κ.ά., αλλά και με μια συνοπτική ιστορία του ελληνικού γυναικείου κινήματος. Ο Γιάννης και η Νάντια Σαραντοπούλου αξίζουν συγχαρητήρια τόσο για τη συγκέντρωση του αρχειακού φωτογραφικού υλικού όσο και για το αισθητικό αποτέλεσμα. Στο σύνολό του, ένα βιβλίο-κόσμημα που θα συγκινήσει αλλά και θα συντροφέψει ευχάριστα τους αναγνώστες, καθώς θα το ξεφυλλίζουν ξανά και ξανά.