Ο δρόμος εκείνων που μένουν πίσω

Ασκήσεις μνημονικής

Ο Γιάννης Ευσταθιάδης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1946. Έχει εκδώσει ποίηση (π.χ. «Κιβωτός» κ.α.), πεζά (π.χ. «Με γεμάτο στόμα» κ.α.), χρονογραφήματα (π.χ. «Tragicomedia» κ.α.), δοκίμια (π.χ. «Το βιβλίο με τις αντιστίξεις») και για παιδιά («Πεινιαουρίσματα» κ.α.).

Τι κάνει κάποιος γονιός, όταν χάσει το παιδί του; Ποια συναισθήματα αγκιστρώνουν την ψυχή, καθώς οι αναμνήσεις διαδέχονται η μία την άλλη; Τι ελπίζει να μπορούσε να αλλάξει στις στιγμές που έφυγαν, σε ποιες λεπτομέρειες θα έδινε σημασία; Πώς στοιχειώνεται η μνήμη, το μυαλό, η καρδιά κάθε χρόνο την ίδια εποχή, την ίδια ημέρα, κάθε ημέρα, κάθε λεπτό! Και τέλος, πώς αποζητά μια μικρή κίνηση του χεριού σε μια παλιά φωτογραφία…

Όπως αναφέρει και ο Όμηρος στην «Οδύσσεια» δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο στον κόσμο από ένα γονιό που χάνει το παιδί του. Το γεγονός τραγικό, η απώλεια δυσβάσταχτη, το κενό δυσαναπλήρωτο. Άλλωστε, πόσο μπορεί να συνεχίσει κάποιος, όταν βλέπει τις ελπίδες του, το μέλλον, την δίψα για ζωή, να καταπνίγονται από το μόνο σίγουρο πράγμα στον κόσμο, τον θάνατο. Ιδίως, στην περίπτωση όπου πάντα θα υπάρχει ένα μέρος στο σπίτι για να θυμίζουν τον άνθρωπο που «έφυγε».

Τα συγκεκριμένα κείμενα αποτελούν «ασκήσεις μνημονικής για αγαπημένους απόντες». Όμως, δεν είναι μόνο αυτό. Αποτελούν ένα ιδιαίτερο μάθημα παιδαγωγικής αντίληψης για εκείνους που θεωρούν δεδομένο οτιδήποτε στη ζωή τους. Πρόκειται για μία σπουδή ενάντια στη συνήθεια και τον εγωισμό, για το λαβύρινθο που δημιουργεί η έλλειψη, για το δέσιμο με πρόσωπα που χάθηκαν. Αναδεικνύεται με συναισθηματικό τρόπο και με έξοχη γλώσσα η αδυναμία του ανθρώπου να βιώσει τη στιγμή, να αναγνωρίσει τα λάθη του τη στιγμή που τα πράττει, να αποδώσει τιμές στους οικείους του.

Ένα από τα ωραιότερα βιβλία για τον άνθρωπο που έφυγε, μα κυρίως για εκείνον που έμεινε πίσω.