Η διαδρομή του αίματος

Έπειτα από τρεις συλλογές διηγημάτων (Μάκινα, εκδ. Ηδύφωνο, 2019, Αποδοχή, εκδ. Ίκαρος, 2020, Σάλτος, εκδ. Ίκαρος, 2022), ο Ανδρέας Νικολακόπουλος δοκιμάζει τις δυνάμεις του στη μεγάλη φόρμα με μεγάλη επιτυχία. Η Φλόρενς Μπλαντ, ένα σπονδυλωτό μυθιστόρημα, μεταφέρει τους αναγνώστες πίσω στο παρελθόν, στον 19ο αιώνα και στις αρχές του 20ού και τους ξεναγεί σε διαφορετικά μέρη της Ευρώπης, ώσπου να τους οδηγήσει στο φινάλε και στη σύνδεση των διαφορετικών διαδρομών.

Το μυθιστόρημα ανοίγει με έναν πρόλογο-προοίμιο της διαδρομής αίματος που θα ακολουθήσει: το 1064, σε μια μικρή πόλη της σημερινής Γερμανίας, ένα παράξενο πλάσμα κάνει την εμφάνισή του στον Δούναβη και οι τρομοκρατημένοι κάτοικοι αποφασίζουν -έπειτα από συμβουλή του κληρικού της περιοχής- να χτίσουν ένα φράγμα για να στερέψει το ποτάμι και να ξεψυχήσουν όλα τα πλάσματα του Κακού που βρίσκουν καταφύγιο εκεί. Όμως η φύση δεν συγχωρεί τις εις βάρος της παρεμβάσεις και το ποτάμι εκδικείται, υπερχειλίζει, σαρώνει τα πάντα στο πέρασμά του και τροφοδοτεί τα υπόλοιπα ποτάμια της Ευρώπης. Έτσι, οι συνέπειες της απερίσκεπτης πράξης των κατοίκων που φοβήθηκαν το κακό θα φτάσουν σε κάθε γωνιά της Γηραιάς Ηπείρου.

Το κύριο μέρος του μυθιστορήματος μας μεταφέρει στον 19ο αιώνα και ξεκινά από τη Γαλλία, όπου ο Τιμπό Γκωντέν, ένδοξος απόγονος οικογένειας δημίων, έχει καθιερωθεί στη συνείδηση του αιμοδιψούς κοινού ως άψογος χειριστής της λαιμητόμου, με τη φήμη του να εξαπλώνεται πέρα από τα σύνορα της πατρίδας του. Μέχρι τη στιγμή που ένα απρόσμενο βλέμμα υποψήφιου θύματος διαταράσσει την ισορροπία του, τον οδηγεί σε λάθη και σε έναν δρόμο χωρίς επιστροφή. Το δεύτερο σκέλος της ιστορίας ανοίγει στη Νορβηγία και παρουσιάζει την Ίγκερν Μπάρτον, η οποία γεννιέται τον παγωμένο χειμώνα του 1838, επιβιώνει από θαύμα, μένει ορφανή και «υιοθετείται» από έναν προαγωγό παιδιών. Τα χρόνια περνούν, οι επιλογές της την οδηγούν σε ένα αδιανόητο μαρτύριο και στην απόφαση να επιζήσει και να δραπετεύσει στο Λονδίνο όπου θα γίνει μια εξαιρετικά καλή και δυναμική διευθύντρια ενός ορφανοτροφείου. Το τρίτο μέρος μεταφέρει το σκηνικό στην Ουαλία, σε ένα μικρό χωριό που είχε την ατυχία να προσελκύσει το ενδιαφέρον επενδυτών. Εκεί βρίσκεται ο Μπραντ Φάουλερ, γόνος αγωνιστών, επαναστάτης με συμμετοχή σε συγκρούσεις με το κεφάλαιο και σε μια τρομοκρατική ενέργεια. Ώσπου, μια απόρριψη τον οδηγεί στο Λονδίνο και στο αντίπαλο στρατόπεδο, καθώς όχι απλά εντάσσεται στο αστυνομικό σώμα, αλλά εξελίσσεται στον πιο επιτυχημένο αστυνομικό διευθυντή της αστυνομίας του Λονδίνου.

Οι τρεις αυτές διαφορετικές διαδρομές συναντιούνται στο τελευταίο μέρος του μυθιστορήματος, στην ιστορία της Φλόρενς Μπλαντ, της «Δηλητηριάστρας» που αψήφησε την πορεία που είχε χαράξει η ζωή για αυτήν, που ανακάλυψε ένα ταλέντο προσοδοφόρο και το εκμεταλλεύτηκε για να εκδικηθεί μια ολόκληρη κοινωνία ώσπου μια ακόμα προδοσία την οδηγεί στο τέλος της.

Σχεδόν ολόκληρος ο 19ος αιώνας, σε διαφορετικά μέρη της Ευρώπης, ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια του αναγνώστη, καθώς οι γλαφυρές περιγραφές παρουσιάζουν μια εποχή δομημένη πάνω στις ακραίες αντιθέσεις: ανάπτυξη-παράδοση, ανεξέλεγκτος πλουτισμός-φτώχεια και ορφάνια, κ.ά. Τα τέσσερα πρόσωπα έρχονται στο προσκήνιο ολοκληρωμένα, διαθέτουν βάθος, οι ενέργειές τους είναι απόρροια κατανοητών αιτίων και αποδεικνύουν την ύπαρξη αόρατων νημάτων που ενώνουν ανθρώπους που θεωρητικά δεν θα έπρεπε ποτέ να συναντηθούν. Πιθανόν, όμως, ο βασικός συνδετικός κρίκος να είναι η απαισιόδοξη οπτική του συγγραφέα που, ορθώς, εντοπίζει την κοινωνική ευθύνη και την ανθρώπινη αδυναμία ως κινητήρια δύναμη της ταραχώδους πορείας των βασικών προσώπων.

Το μυθιστόρημα του Ανδρέα Νικολακόπουλου είναι πραγματικά ιδιαίτερο και πρωτότυπο, τόσο ως δομή όσο και υφολογικά. Γεμάτο εικόνες, πληροφορίες και προβληματισμούς για τη φύση του ανθρώπου και της κοινωνίας, είναι ένα ανάγνωσμα που ακολουθεί τον αναγνώστη και μετά το τέλος της ανάγνωσής του.