Αποχρώσεις της πάλης του φωτός με το έρεβος

Με το δεύτερο μέρος της τριλογίας της το οποίο φέρει τον τίτλο «Έρεβος», η Βίβιαν Φόρτη-Στεφάνου, που υπηρετεί το είδος της φανταστικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα, επανέρχεται στο λογοτεχνικό προσκήνιο και μας χαρίζει απλόχερα και γενναιόδωρα τη συνέχεια του μύθου της – που τόσο πολύ αναμέναμε. Στο τέλος του πρώτου βιβλίου, ο Φοίβος και η Δάφνη είναι ευτυχισμένοι που εντέλει βρίσκονται και πορεύονται μαζί έπειτα από πολλές αντιξοότητες και δυσκολίες. Μια αισιόδοξη συνέχεια αφήνεται να εννοηθεί, καθώς τους βρίσκουμε να σχεδιάζουν μαζί το μέλλον τους. Κατά πόσο θα είναι θετική ή όχι θα το δούμε στο δεύτερο μέρος του βιβλίου.

Στο «Έρεβος» η συγγραφέας κάνει τη σύνδεση με το πρώτο μέρος της τριλογίας μέσω των αναμνήσεων της Δάφνης: «θυμάμαι σαν να ήταν εχθές το εύρος των συναισθημάτων. Συναισθήματα που δεν κατανοούσα πλήρως και ακόμα και όταν τα κατανοούσα ως ένα βαθμό, δεν μπορούσα να διαχειριστώ. Η καρδιά μου χτυπούσε σαν τρελή όταν τον έβλεπα να διδάσκει με μια πραγματικά ολύμπια ηρεμία… Και τότε, ένα βράδυ, ήρθε στο σπίτι μου» (σελ. 25).

Στο δεύτερο μέρος της τριλογίας βιώνουμε την καθολική αλλαγή της Δάφνης, που δεν οφειλόταν τόσο στην εγκυμοσύνη της όσο στην τελετή μύησής της στον κόσμο των αθανάτων. Έπειτα από τον τοκετό θα έπρεπε να περάσει  από την τελική διαδικασία της «Αναγέννησης» μέσω της οποίας θα γινόταν αθάνατη. Η Δάφνη και ο Φοίβος παντρεύονται στον Όλυμπο και ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να βιώσει έναν αρχαιοελληνικό θεϊκό γάμο με κάθε λεπτομέρεια. Το κεφάλαιο αυτό, που φέρει τον τίτλο «Επιθαλάμια», αποτελεί σημείο αναφοράς, καθώς είναι αποτέλεσμα μελέτης της συγγραφέως και έρευνας προκειμένου ο αναγνώστης να έχει την πλήρη εικόνα της τελετής των γάμων και της σημασίας τους για τους αρχαίους Έλληνες. Στο επόμενο κεφάλαιο ακολουθεί η τέλεση του χριστιανικού γάμου, καθώς οι γονείς της Δάφνης δεν παρευρίσκονταν στον αρχαιοελληνικό γάμο, αφού αγνοούσαν την αλήθεια για την ταυτότητα του Φοίβου. Έτσι ο αναγνώστης μπαίνει στη διαδικασία της σύγκρισης των τελετών και αφήνεται να διαπιστώσει τις ομοιότητες και τις συνδέσεις τους: «“Χειρ επί καρπώ”, είπε ο πατέρας απευθυνόμενος στο γιο του κι αμέσως εκείνος κάλυψε με το χέρι του τον καρπό του δικού μου χεριού. Ο Ζευς έδεσε τα χέρια μας με μια χρυσή κορδέλα και ο Διόνυσος πέρασε στα κεφάλια μας τα στέφανα που κρατούσε» (σελ. 107). Στο μήνα του μέλιτος στη Θηρασιά, η Δάφνη και ο Φοίβος νιώθουν πλήρεις και απόλυτα ευτυχισμένοι. Ακολουθεί ο τοκετός, ο οποίος διακρίνεται από ιδιαιτερότητες όπως ήταν αναμενόμενο. Και έπειτα, η Αναγέννηση:  «Και μετά φως… Απίστευτο φως. Με τύφλωνε, ήταν σχεδόν οδυνηρό. Ήταν σαν να βρισκόμουν μέσα σε ένα τούνελ πολύ σκοτεινό και κάπου στην άκρη να υπήρχε αυτό το εκτυφλωτικό, οδυνηρό φως που προσπαθούσα να αποφύγω κι εκείνο με τραβούσε προς το μέρος του» (σελ. 202). Άραγε η Δάφνη θα ανταποκριθεί και θα βιώσει την Αναγέννηση;

Η Δάφνη στο «Έρεβος» δεν είναι πια μια ξέγνοιαστη νεαρή. Οι καταστάσεις και τα γεγονότα που έχει βιώσει και εξακολουθεί να βιώνει τη μεταμορφώνουν σε μια δυναμική, αποφασιστική και θαρραλέα γυναίκα. Άραγε θα δεχτεί το τίμημα που της επιφυλάσσει η Αναγέννηση; Ωστόσο η αιώνια πάλη των Ολύμπιων με τους Τιτάνες δεν έχει ακόμα παύσει. Κατά πόσο θα επηρεάσει τη ζωή της Δάφνης και του Φοίβου; Παράλληλα με τη φαινομενικά ήρεμη ζωή τους και τη βίωση απλών οικογενειακών στιγμών, υπάρχουν κάποιες δυνάμεις που προετοιμάζονται για να δράσουν εναντίον τους. Πού αποσκοπούν; Οι ήρωες όπως φαίνεται είναι γραπτό να δώσουν τη δική τους προσωπική μάχη ο καθένας με το έρεβος και με τις δυνάμεις που τους εποφθαλμιούν. Θα βγουν νικητές και πόσο θα επηρεαστεί η σχέση τους;

Η ανατροπή της ζωής τους ξεδιπλώνει στοιχεία του χαρακτήρα και της προσωπικότητάς τους με αποτέλεσμα ο αναγνώστης να αποκτά μια πιο πλήρη εικόνα. Η σύγκρουση του Φοίβου και της Δάφνης είναι ένα άλλο ανατρεπτικό στοιχείο στην εξέλιξη της ιστορίας. Έπειτα από την ένωσή τους έρχεται η σύγκρουση και οι αντιξοότητες που θα κρίνουν τη συνέχεια ή όχι της σχέσης τους. Η Δάφνη φτάνει στο σημείο να αμφισβητεί την αγάπη της για τον Φοίβο. Η προσωπικότητα του Φοίβου μάς δίνεται με κάθε λεπτομέρεια: «Ο Απόλλωνας ήταν πάντα ο θεραπευτής των ανθρωπίνων ψυχών που υπέφεραν όταν καταπατούσαν τον ηθικό νόμο. Η ψυχή είναι από τη φύση της καλή. Αντιδρά όταν το σώμα τη ρίχνει σε ανομήματα. Ο Απόλλωνας ενσάρκωνε τη συγχώρεση, την άφεση, τη λύτρωση. Δεν έκρινε, λύτρωνε (Απόλλων Λυτρωτής και Απόλλων Ανορθωτής)» (σελ. 462).

Στο «Έρεβος» η συγγραφέας δομεί με αριστοτεχνικό τρόπο τους ήρωές της και μέσω των πράξεών τους, των λόγων τους και των σκέψεών τους μάς δίνει μια πλήρη εικόνα της προσωπικότητάς τους. Οι ήρωές της είναι πια ολοκληρωμένοι. Μαθαίνουμε το σκοπό της ύπαρξής τους. Κινούνται στο όριο του μύθου και του ρεαλισμού, του φωτός και του σκότους, του έρωτα και του μίσους, του θανάτου και της αθανασίας, ανάμεσα στους θνητούς και στους αθανάτους. Έντονες είναι οι  αντιθέσεις και οι πλούσιες αναφορές από τον κόσμο της  ελληνικής μυθολογίας. Ο περίτεχνος λόγος που περικλείει πολλές απτικές, ακουστικές και οπτικές εικόνες επιβεβαιώνει την περιγραφική δεινότητα της συγγραφέως, καθώς ρέει φυσικά και αβίαστα χωρίς να κουράζει τον αναγνώστη. Οι περιγραφές μόνο προσθέτουν, όπως  χάρη, ζωντάνια και δεν αφαιρούν καθόλου από την ποιότητα του λόγου. Η παράθεση πλούσιων αναφορών από την ελληνική μυθολογία, καθώς και αναφορών σε άλλα αριστουργήματα της λογοτεχνίας, είναι δηλωτικό της έρευνας που έκανε η συγγραφέας. Αυτό που καθιστά το βιβλίο αξιόλογο είναι η πολλαπλή ερμηνεία του, η πολλαπλή προσέγγισή του και σαφώς η επιθυμία που δημιουργείται στον αναγνώστη για πολλαπλές αναγνώσεις.