«Δεν βαραίνουν όλοι οι άνθρωποι τη γη με τον ίδιο τρόπο»: είναι η πολύ απλή φράση που πέρασε από πατέρα σε γιο, στην οικογένεια των Χάνσεν, Δανών αλιέων στον βορρά της χώρας, εκεί που συναντιούνται τα νερά δύο θαλασσών, Βαλτικής και Βόρειας. Είναι η πολύ απλή φράση που θυμάται ο Πωλ Χάνσεν, μισός Δανός και μισός Γάλλος, που πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του στον Καναδά – τώρα που βρίσκεται κλεισμένος στο κελί της φυλακής, κι ανατρέχει στις αναμνήσεις του.

Δεν κατοικούν όλοι οι άνθρωποι τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο. Ο Πωλ Χάνσεν φαίνεται να κουβαλά τη φράση αυτή σαν φυλαχτό, βλέπει τους ανθρώπους μέσα από αυτό το πρίσμα: με διάθεση κατανόησης, με ηπιότητα. Χωρίς αυτό να αποστερεί από το βλέμμα του την οξυδέρκειά του, χωρίς να αφαιρεί από τη σκέψη του την ορθή κρίση. Όμως η επίγνωση της διαφορετικότητας των γύρω του δεν μπορεί να αποτρέψει εξελίξεις δυσάρεστες, ούτε και μπορεί να θεραπεύσει τον ίδιο από τα τραύματα της προσωπικής του ζωής.

Με άλλο τρόπο θα κατοικήσουν τον κόσμο η μητέρα του Πωλ Χάνσεν, μια Γαλλίδα από την Τουλούζη, όπου διευθύνει με ζέση το σινεμά που κληρονόμησε από τους γονείς της, μια «αίθουσα τέχνης», όπου προβάλλονται ταινίες πρωτοποριακές, με άλλο ο πατέρας του, Δανός προτεστάντης πάστορας που ακολούθησε τη σύζυγό του από τους αμμόλοφους του Σκάγκεν της Δανίας, στην επαρχιακή πόλη του γαλλικού Νότου, χάνοντας σιγά σιγά στην πορεία των χρόνων την πίστη του. Με άλλο τρόπο ζουν οι Καναδοί στο Θέτφορντ Μάινς, μια πόλη ορυχείων αμιάντου, με άλλο τρόπο οι Ινδιάνοι Αλγκονκίνα που απομένουν στον Καναδά, στις αχανείς εκτάσεις του, στην απεραντοσύνη των δασών και των λιμνών του.

Με τον δικό τους τρόπο κατοικούν τον κόσμο οι cost killers («φραγκοφονιάδες» ίσως, ή «παραδόπιστοι»), που «εκφράζονται σαν να διαβάζουν φυλλάδιο φοροτεχνικού συμβούλου» και «ζουν με πίνακες excel μες στο κεφάλι» και με τον δικό τους αλλιώτικο τρόπο ζουν οι casualty adjusters («διαχειριστές απωλειών»), ασφαλιστές που καλούνται να διαπραγματευτούν την αξία ενός ανθρώπου που χάθηκε με τους κληρονόμους του, ένα επάγγελμα που «ανοίγει μια πόρτα στις κρυφές αυλές του κόσμου μας, σ΄ εκείνους τους χώρους όπου τίθεται σε διαπραγμάτευση η τιμή ενός ανθρώπου, όπου παζαρεύεται η αξία του, όπου όλα μετατρέπονται σε χρήμα, όλα αγοράζονται, όπου κοινοποιούνται, ενώπιον του δικαστηρίου, περιστατικά που κανονικά δεν θα έπρεπε να μάθει ποτέ κανείς, ιστορίες που καμιά φορά δυσκολεύεσαι να πιστέψεις ότι έχουν συμβεί».

Ο Πωλ Χάνσεν κλήθηκε, και καλείται ακόμα και στο στενό κελί της φυλακής του, να δεχτεί όλους αυτούς τους τρόπους, να προσαρμοστεί σε αυτούς, να βρει κοινούς τόπους, πεδίο συνεννόησης. Συνάμα όμως, και να βρει τη δικαίωση.

Για το μυθιστόρημά του «Δεν κατοικούν όλοι οι άνθρωποι τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο» ο Ζαν -Πωλ Ντυμπουά τιμήθηκε με το Βραβείο Goncourt 2019.