«Ό,τι μένει μυστικό, ζωντανεύει…»
Γράφει και αυτό ακριβώς κάνει στο «Axis Mundi» του ο ποιητής: ζωντανεύει τα μυστικά.
Αυτό του υπαγορεύει κι ο τίτλος του: ο άξονας του κόσμου. Εκείνο του υποδεικνύει και μεταφορικά: το σημείο που εφάπτεται η γη κι ουρανός.
Με τρόπο καθημερινό, κινηματογραφικό, πρεβερικό θα μπορούσε να πει κανείς, συνεχώς κάτω από διπλή παρατήρηση (εσωτερικά κι εξωτερικά) ο Στέφανος Ξένος μετά το πρώτο πεζό «Η τελευταία εβδομάδα» (εκδόσεις «Μπατσιούλας», 2012), προσεγγίζει ποιητικά τον υπαρξιακό γρίφο και την ανθρώπινη μοναξιά. Με νοσταλγία παράδεισου: «Αυτό έχει ανάγκη η ψυχή/ να αναγνωρίζει/ τη χαμένη ύπαρξή της».
Αναγνωρίζοντας εξ αρχής την ανθρώπινη τραγωδία «Τραγικό οι άνθρωποι να πεθαίνουν./ Οδυνηρό οι ζώντες να θυμούνται./ Ελπίδα η ζωή να/ συνεχίζεται», ο ποιητής προσεγγίζει το σημαντικό στο ασήμαντο και ταπεινό. Αναγνωρίζει στο ελάχιστο, το όλον:
«Ένα βήμα μπροστά/ το ένα πόδι στο κενό/ το άλλο στη γη/ μετέωρος…/ έτσι μονάχα μπορείς να πεις πως/ έζησες». Βάζοντας, μάλιστα, ο ίδιος σ’ εφαρμογή την ποιητική ρήση.
Με επί μέρους τίτλους ενίοτε μονολεκτικούς «Μνήμες», «Βήμα», «Κύκνος», «Εκστρατεία», «Νοσταλγία», «Νιότη», «Λύσις», «Ταυτοσημία», «Καλλιεργητής», «Μυστικά», «Φως», «Απλά», προσεγγίζει τα δύσκολα «Ικεσία» και «Πλάνη».
Ό,τι πιο σύνθετο, είναι «Χειμωνιάτικο βράδυ», «Νυχτερινά πνεύματα», «Η ζωή μετά» και «Παράλληλοι δρόμοι».
Τα «Αποτυπώματά» μας τ’ ανθρώπινα και ταυτοχρόνως και θεϊκά. Πρωτοπρόσωπα ενίοτε, ημερολογιακά κάποιες φορές και εξομολογητικά, κατορθώνει να κάνει καθολικό το προσωπικό βίωμα. «Μια μέρα η ζωή./ Κοιμάμαι». Θαρρείς σε ένα ημερολόγιο που είναι-και-δεν-είναι αυτό που δηλώνει. Όπως η πραγματικότητα του ήρωα στη νουβέλα του «Η τελευταία εβδομάδα».
Ποίηση στιβαρή, αφτιασίδωτη και λιτή, δωρική, υπαρξιακή, αναζητώντας τον άξονα, σε διαρκή διάλογο με αυτό που είμαστε και εκείνο που φαίνεται. Με τον δρόμο και με τον χρόνο, με το πρόσωπο και το προσωπείο, με το τέλος που αποτελεί σαν ουροβόρος όφις και την αρχή. «Η ζωή μετά» είναι η επαλήθευση της εξίσωσης ακριβώς προς το τέλος που άνοιξαν εξ αρχής «Οι παράλληλοι δρόμοι».
Στο «Σταυροδρόμι» του, εξάλλου, η απόφαση και η τεχνική (ποιος είπε ότι η ζωή δεν είναι τέχνη;)
«Κι αν κάποτε
μου άνοιξε τις πόρτες η ζωή
και πρόβαλε τη διαδρομή εμπρός μου
επέλεξα να φύγω…
Να στέκομαι στους ψηλούς,
ξύλινους φράχτες…
Βλέπεις, αγάπη μου,
προτιμώ να ονειρεύομαι τι
κρύβεται πιο πέρα»,
δηλώνει μα ωστόσο Ξέρει!
Ο Στέφανος Ξένος γεννήθηκε το 1979 και μεγάλωσε στην Αθήνα. Από το 2007 γράφει κριτικές βιβλίων στο λογοτεχνικό site Diavasame.gr, ενώ από το 2010 ασχολείται με την εκπροσώπηση συγγραφέων στην Ελλάδα και το εξωτερικό με το πρακτορείο Book Agency. Παραμένει στην Αθήνα. Έχει δώσει ήδη διπλό δείγμα γραφής, με το πεζό «Η τελευταία εβδομάδα» (Μπατσιούλας, 2012) και με το ποιητικό «Axis Mundi» (Momentum, 2013) κι απ’ ό,τι ακούγεται, κάτι ετοιμάζει. Το σημαντικό είναι ο τρόπος του να αναφέρεται λογοτεχνικά στα σημαντικά: τα ουσιαστικά είναι πραγματικά μαγικά, δεν είναι για-να–τα-κάνουμε-θέμα. Η ποίηση του ελάχιστου, όπως σοφά την είχε επισημάνει ο Πρεβέρ, και ο ποιητής Στέφανος Ξένος στο «Axis Mundi», εμπεριέχει το σύμπαν.