Η εναλλαγή του Φωτός και του Ερέβους
Οι λάτρεις της φανταστικής λογοτεχνίας και κατ’ επέκταση των δύο πρώτων βιβλίων της Τριλογίας των Δώδεκα – «Μύθος» και «Έρεβος»– της Βίβιαν Φόρτη αναμέναμε με περισσή υπομονή και λαχτάρα το τρίτο βιβλίο της, τον «Άθλο», με το οποίο ολοκληρώνεται η Τριλογία, βαθιά πεπεισμένοι και σίγουροι ότι θα είναι έτσι όπως του αξίζει να είναι, ότι θα εμπεριέχει μέσα του όλη την αλήθεια και τη σοφία της Τριλογίας. Η πεποίθησή μας αυτή όντως έλαβε το φως της αλήθειας. Ο «Άθλος» μας αντάμειψε με την ποιότητα του περιεχομένου του. Η βαθιά και εμπεριστατωμένη έρευνα της συγγραφέως απέδωσε καρπούς και γέμισε την ψυχή μας με συναισθήματα ικανοποίησης, χαράς και απόλαυσης.
Η γνωστή μας Δάφνη καλείται τώρα να φέρει σε πέρας έναν άθλο, να σώσει τους Δώδεκα θεούς από τη λήθη. Ο Δίας της απευθύνεται με γράμμα: «Πάντα πίστευα ότι εσύ θα έμενες για πάντα δική μας. Θα στοιχημάτιζα για σένα από την πρώτη στιγμή που έσκυψα να σε σηκώσω, όταν γονάτισες με σεβασμό μπροστά μου. Είδα τα μάτια σου και από τότε ήξερα. Ήξερα ότι ήσουν δική μας. Της γενιάς μας. Και τώρα σε καλώ να το αποδείξεις. Βρες το Παλλάδιον. Είναι το μόνο που θα μας βγάλει από τη Λήθη. Μάθε να το χρησιμοποιείς» (σελ. 68).
Οι σκέψεις της ηρωίδας είναι ποικίλες: «Τελικά είναι αστείο αν σκεφτεί κανείς πόσες φορές έχω κινδυνέψει από τότε που μπήκαν οι Δώδεκα στη ζωή μου. Υποτίθεται ότι ο ίσκιος τους θα με προστάτευε. Εμένα και τους απογόνους μου, δηλαδή τους απογόνους τους. Δέχτηκα το δώρο της αναγέννησης και υποτίθεται ότι θα είχα δύο αιώνες μπροστά μου να δω τι θα κάνω σε αυτή τη ζωή και στην άλλην ή μάλλον σε αυτό το σύμπαν και στο άλλο» (σελ. 223).
«Ήρωας. Τι σημαίνει στην πραγματικότητα αυτή η λέξη; Και Άθλος; Μάθαμε για τους άθλους στο σχολείο και μαζί με αυτούς μάθαμε για τους ήρωες που τους έφεραν εις πέρας. Τότε, τα ασφαλή και ανέφελα χρόνια, μέσα στη ζεστασιά του οικείου χώρου, με τη φωνή της καθηγήτριας στα αφτιά μας, όλα έμοιαζαν απλά, ευνόητα. Εννοείται πως ο ήρωας θα φέρει εις πέρας τον άθλο. Γεννήθηκε για να τον φέρει εις πέρας. Το είδε με τα μάτια της ψυχής του ο Τειρεσίας, το βεβαίωσε η Πυθία και αργότερα το κατέγραψαν οι σοφοί» (σελ. 307).
Άραγε εντέλει η Δάφνη θα τα καταφέρει; Το φως θα επικρατήσει του ερέβους; Ο Δίας της αφήνει ένα γράμμα όπου τη χρίζει φύλακα των Δώδεκα και της αναθέτει να βρει τρόπο να τους ξυπνήσει. Η ευθύνη είναι τεράστια. Γνωρίζει ποιες πρέπει να είναι οι κινήσεις της. Ο Άβαρις είναι δίπλα της και τη συμβουλεύει. Ταξιδεύει σε πολλά μέρη και περνάει πολλές δοκιμασίες, μέσα από τις οποίες εξελίσσεται και ολοκληρώνεται.
Το δυνατό σημείο του «Άθλου», αλλά και συνολικά της Τριλογίας, είναι η εκτενής μελέτη και έρευνα που έχει κάνει η συγγραφέας όσον αφορά την ελληνική μυθολογία. Δεν υπάρχει καμία ανακρίβεια, όλα είναι σωστά μελετημένα και σωστά τοποθετημένα. Ταξιδεύουμε μαζί με τη Δάφνη στον κόσμο της μυθολογίας και μαθαίνουμε λεπτομέρειες και πληροφορίες που εμπλουτίζουν τις γνώσεις μας και μας συνδέουν με το μεγαλείο της ελληνικής μυθολογίας. Βυθιζόμαστε στον πλούτο των μύθων της χώρας μας.
Ο « Άθλος» προσφέρει στους αναγνώστες πολύτιμες πληροφορίες μέσα από ένα συναρπαστικό και απολαυστικό ταξίδι με ούριο άνεμο την ελληνική μυθολογία. Η μελέτη της συγγραφέως υπήρξε επίπονη προκειμένου το ταξίδι αυτό να είναι αληθοφανές, αποκαλυπτικό και χωρίς κενά και σημεία τα οποία μπορεί κανείς να αμφισβητήσει. Σε κάθε κεφάλαιο μαθαίνουμε τις μύχιες σκέψεις και επιθυμίες των θεών του Ολύμπου. Η αυτογνωσία, η αλήθεια και η αποκάλυψη είναι βασικά στοιχεία του μυθιστορήματος. Οι ήρωες αποκτούν πια ολόπλευρη προσωπικότητα και αποκαλύπτουν στους αναγνώστες το μεγαλείο της ψυχής τους. Γεγονότα που συνέβησαν χιλιάδες χρόνια πριν έχουν αντίκτυπο στο σήμερα με οδηγό τη φαντασία αλλά κυρίως βασισμένα στη γνώση του παρελθόντος. Η Τριλογία αυτή αποτελεί μια μη αμελητέα αλλά αντιθέτως βαρυσήμαντη συμβολή στον χώρο της φανταστικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα. Η Βίβιαν Φόρτη επιχειρεί και πετυχαίνει κάτι που η αξία του είναι ανεκτίμητη, τη σύνδεση του ελληνικού αναγνωστικού κοινού με τον πνευματικό πλούτο του πολιτισμού του, με την ελληνική μυθολογία. Η σπουδαιότητα του έργου της είναι ανείπωτη.