Τελικά τι μας κάνει ανθρώπους;

«Άγριος είναι όποιος υποκύπτει στα πάθη του».

Έχοντας ως φόντο δύο διαφορετικά σκηνικά, αυτό του Λονδίνου των μέσων του 19ου αι. και αυτό της απομακρυσμένης αποικίας καταδίκων στη Γη του Βαν Ντίμεν, τη σημερινή Τασμανία, κατά την ίδια περίοδο πάνω κάτω, ο Ρίτσαρντ Φλάναγκαν στην «Απουσία» του αφηγείται μια ιστορία εποχής ταξιδεύοντας τους αναγνώστες στην εποχή της αποικιοκρατίας και των μεγάλων αναζητήσεων του μυθικού Βορειοδυτικού Περάσματος.

Η πραγματικότητα μπλέκεται αρμονικά με τη μυθοπλασία καθώς οι κεντρικοί χαρακτήρες, όπως και αρκετοί από όσους απλά αναφέρονται μέσα στο βιβλίο, είναι υπαρκτά πρόσωπα – Κάρολος Ντίκενς, σερ Τζον Φράνκλιν κ.ά.

Με διαρκή πίσω μπρος, η πλοκή ξεδιπλώνεται σαν σε παράλληλες τροχιές. Ιεραπόστολοι, εκμεταλλευόμενοι κάθε μέσο, αποστολή τους έχουν να «εξημερώσουν» τους άγριους μαύρους, ξεριζώνοντάς τους από τη γη τους, να τους εκπολιτίσουν, να τους προσφέρουν, πέρα από άφθονη τροφή, και έναν Θεό. Την ίδια στιγμή που Λονδρέζοι, όπως ο σερ Τζον Φράνκλιν και η σύζυγός του, μετακομίζουν στη Γη του Βαν Ντίμεν. Εκεί, η λαίδη Τζέιν μαγεύεται από τον χορό της Ματίνας, μιας μικρής που προέρχεται από τους Αβορίγινες, και αποφασίζει να την υιοθετήσει καθιστώντας την αντικείμενο ενός πολιτιστικού πειράματος. Ενός πειράματος που τελικά αποτυγχάνει… Η λογική, ο χριστιανισμός και η επιστήμη έρχονται σε σύγκρουση με τα πρωτόγονα ένστικτα, τα αρχέγονα πάθη, την επιθυμία, τις δεισιδαιμονίες, τη μαγεία, τον κανιβαλισμό. Τι θα επικρατήσει τελικά;

Είκοσι πέντε χρόνια αργότερα, ο σερ Τζον Φράνκλιν εξαφανίζεται μαζί με το πλήρωμά του και δύο καράβια στον Αρκτικό Κύκλο, ενώ βρίσκεται σε αποστολή αναζήτησης του μυθικού Βορειοδυτικού Περάσματος. Η Αγγλία συγκλονίζεται από τις φρικτές φήμες περί κανιβαλισμού που διαρρέουν –διότι, σύμφωνα με τις αντιλήψεις της εποχής, όποιος είναι «πολιτισμένος» είναι αδιανόητο να υποκύψει σε πάθη και επιθυμίες, ακόμα κι αν εξαναγκαστεί ώστε να καλύψει βασικές ανάγκες επιβίωσης–, ενώ ο δημοφιλής μυθιστοριογράφος Κάρολος Ντίκενς αναλαμβάνει να τις αντικρούσει. Παράλληλα η ιστορία του Φράνκλιν δίνει νέα πνοή στη βαλτωμένη ζωή του Ντίκενς χάρη σε ένα θεατρικό που ανεβάζει και μια νεαρή ηθοποιός έρχεται να ζεστάνει την παγωμένη του καρδιά.

Χαρακτηριστικό είναι ότι ο χρόνος κάθε φορά προσδιορίζεται, πέρα από την αναφορά του έτους, με αναφορά σε σημαντικά γεγονότα που σημάδεψαν την Ιστορία. Όπως όταν ο Σάμιουελ Μορς έστειλε το πρώτο ηλεκτρικό μήνυμα στην ιστορία.

Ένα ατμοσφαιρικό μυθιστόρημα άλλης εποχής όπου το αρχέγονο συγκρούεται με το «πολιτισμένο». Τελικά άνθρωποι μπορούν να λέγονται μόνο όσοι είναι «πολιτισμένοι»; Και αυτοί δεν μπορούν κάτω από αντίξοες συνθήκες να στραφούν σε πρωτόγονες συμπεριφορές; Τελικά τι μας κάνει ανθρώπους;