Γυναίκες αιχμηρές σαν ξυράφια

Σκύλες της λύσσας, τρέξτε γρήγορες

αμοληθείτε στο βουνό…

Ευριπίδης, Βάκχες

Με ένα ψυχολογικό θρίλερ που απέσπασε διθυραμβικές κριτικές, η πρωτοεμφανιζόμενη Αμερικανίδα συγγραφέας Τζίλιαν Φλιν ανατρέπει τους φεμινιστικούς μύθους που θέλουν τις γυναίκες ανήμπορα θύματα της ανδρικής βιαιότητας και διακηρύσσει ότι η βία είναι γένους θηλυκού. Όχι όμως βία εκδικητική εναντίον των ανδρών που καταπιέζουν ή κακοποιούν τις γυναίκες, αλλά αυτοκαταστροφική βία που ασκούν οι ίδιες στο κορμί τους και, κυρίως, βία εναντίον των άλλων γυναικών στις οποίες προβάλλουν όλα τα αρνητικά συναισθήματα για το φύλο τους: αυτοτραυματίζονται με ξυράφια και μαχαίρια, γίνονται αλκοολικές ή εξαρτημένες από χάπια, τσακίζουν η μία την άλλη ψυχολογικά – με τον ανελέητο τρόπο που μόνο οι γυναίκες μπορούν να το κάνουν, φτάνοντας μέχρι το ακραίο σημείο της δολοφονίας.

Όπως σε όλα τα καλά θρίλερ η υπόθεση είναι μάλλον συμβατική στην αρχή, για να ”ξεφύγει” στην συνέχεια. Η τριαντάχρονη δημοσιογράφος Καμίλ Πρίκερ, με τραυματικό παρελθόν και εξάρτηση από το αλκοόλ, επιστρέφει στη γενέτειρά της -μια μικρή πόλη της αμερικανικής επαρχίας-, για να καλύψει για λογαριασμό της εφημερίδας της ένα μακάβριο θέμα: κορίτσια στις αρχές της εφηβείας δολοφονούνται μ’ έναν ιδιότυπο, τελετουργικό τρόπο, ενώ η αστυνομική έρευνα δεν οδηγεί πουθενά. Αλλά η προσπάθεια να κάνει ρεπορτάζ, όταν το σύνολο σχεδόν του πληθυσμού την αντιμετωπίζει ως κοράκι που εκμεταλλεύεται τον ανθρώπινο πόνο και η άρνηση των τοπικών αρχών να της δώσουν πληροφορίες είναι μόνο η αρχή των προβλημάτων της Καμίλ.

Μένοντας στο πατρικό της σπίτι, έρχεται ξανά αντιμέτωπη με τη δυσλειτουργική οικογένειά της και παλινδρομεί στην εφηβική ηλικία όπου έβρισκε ψυχολογική εκτόνωση στην πρακτική του αυτοτραυματισμού: όλο της το κορμί είναι σημαδεμένο με λέξεις που χάραζε πάνω της με αιχμηρά αντικείμενα και, παρά το γεγονός ότι κατόρθωσε να το ξεπεράσει, η εκ νέου επαφή της με την ιδιόρρυθμη και ψυχρή συναισθηματικά μητέρα της και τη σχεδόν διεστραμμένη μικρή αδερφή της, τη βυθίζουν και πάλι στην προσωπική της κόλαση. Και καθώς το μυστήριο των δολοφονιών μάλλον πυκνώνει παρά λύνεται, η Καμίλ συνειδητοποιεί ότι μόνο όταν βγουν στο φως όλοι οι ”σκελετοί στην ντουλάπα”, που κρύβει επιμελώς η οικογένειά της, θα σταματήσουν οι φόνοι και θα μπορέσει και η ίδια να λυτρωθεί από τους δαίμονές της.

Σε αυτή την πρώτη προσπάθειά της στο συγγραφικό πεδίο, η Τζίλιαν Φλιν κατορθώνει να δημιουργήσει ένα δυνατό θρίλερ που αναμειγνύει σοφά το αστυνομικό μυστήριο, τη μυθολογία των serial killers και το ψυχολογικό σασπένς, ενώ ταυτόχρονα θίγει τα ζητήματα της οικογενειακής βίας και της συγκαλυμμένης, κάτω από την επίφαση του καθωσπρεπισμού, κοινωνικής διαστροφής. Γράφοντας ρεαλιστικά, σχεδόν ωμά, αλλά ποτέ χυδαία και χρησιμοποιώντας γλώσσα σύγχρονη και αιχμηρή -σε πολύ καλή μετάφραση στα ελληνικά-, αποκαλύπτει τη γυναικεία επιθετικότητα που κρύβεται έντεχνα μέσα στους κοινωνικούς ρόλους αλλά είναι πανταχού παρούσα: οι εκτός ελέγχου έφηβες τρομοκρατούν τις συνομίληκές τους και το απολαμβάνουν, οι υποταγμένες νοικοκυρές διοχετεύουν τη μιζέρια τους στο κακόβουλο κουτσομπολιό, τα ”κακά κορίτσια” βγάζουν την οργή τους στο αλκοόλ, τα ναρκωτικά και το περιστασιακό σεξ, οι τελειωμένες πενηντάρες εκτονώνουν τα απωθημένα τους εκτοξεύοντας δηλητήριο και η κορυφαία του δράματος, η μητέρα-κανίβαλος, τρώει τα παιδιά της για να δικαιώσει την ύπαρξή της.

Όλοι οι γυναικείοι χαρακτήρες του βιβλίου είναι καλά δομημένοι και ιδιαίτερα πειστικοί, ενώ οι άντρες βρίσκονται μάλλον στο περιθώριο της αφήγησης ως κομπάρσοι που παρακολουθούν αδύναμοι και έκπληκτοι ”τα θηλυκά” να φτάνουν στα άκρα. Η γρήγορη, κινηματογραφική ροή, η σκοτεινή ατμόσφαιρα που σαν φάσμα πλανιέται πάνω από τη μικρή πόλη και η αρρώστια της βίας που τρέχει στο αίμα όλων, έτοιμη να ξεσπάσει ανά πάσα στιγμή, συνθέτουν ένα καλογραμμένο και σχεδόν εθιστικό κείμενο, που από τη στιγμή που θα ξεκινήσετε να το διαβάζετε δεν θα μπορείτε να το αφήσετε από τα χέρια σας. Άλλωστε, δεν μπορεί να είναι τυχαίο το γεγονός ότι η Αυτού Μεγαλειότης Στίβεν Κινγκ έγραψε για το βιβλίο: ”Έχω περίπου τριάντα χρόνια να διαβάσω τόσο ανατριχιαστικό ψυχολογικό θρίλερ”. Κι αν θεωρείτε υπερβολικό ή και μη ρεαλιστικό να παρουσιάζονται οι γυναίκες ως κατεξοχήν βίαια πλάσματα που τρέφονται η μία με τις σάρκες της άλλης, θυμηθείτε ότι στα παιδικά παραμύθια υπάρχει σχεδόν πάντα μια κακιά μάγισσα – και σίγουρα αυτό δεν είναι σύμπτωση….